Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1983, Page 19

Hvað er til ráða?
Eigum við að sætta okkur við að gefast upp í eitt skipti fyrir
öll við útflutning á dilkakjöti, nema þá smáslatta umfram
innanlandsþarfir til að tryggja næga framleiðslu í verstu ár-
um? Ég segi nei — en í svipinn verðum við nauðugir viljugir
að draga framleiðsluna saman með illu eða góðu, svo að
bændur þurfi ekki að greiða með nokkurri kind, sem send er
til slátrunar og dæmist ekki sjúk. Svo gæti þó farið að gjald-
eyrisskortur yrði svo mikill að gjaldeyrir fyrir sauðfjárafurðir
yrði þakksamlega þeginn. Til að ná slíkri fækkun verður að
frysta búmark í bili við fjárfjölda við síðustu áramót og fækka
svo með samkomulagi ef mögulegt er — annars með kvóta og
verðskerðingu á öllu sem framleitt er umfram ákveðið mark.
En við skulum ekki gefast upp, heldur nota tímann á ýmsa
lund til þess að finna grundvöll til þess að byggja að nýju
útflutningsmarkað fyrir sauðfjárafurðir — takist það ekki,
lækkar mjög risið á íslenskum landbúnaði. Stöðnun verður í
framförum og framleiðni, gagnstætt því sem verið hefur,
bændum kemur til með að fækka, en fjöldi sveitabýla verður
látinn grotna niður eða ýmist notuð sem sumarbústaðir eða
sem sumarheimili barna úr þéttbýlinu, en önnur býli keypt og
notuð af hrossaeigendum þéttbýlisins.
En áður en hægt er að snúa dæminu við, verður að kryfja til
mergjar atriði eins og þau, hvort ekki er hægt að koma við
meiri hagræðingu en nú er viðhöfð við öll atriði er varða
slátrun, verkun, geymslu og flutning kjötsins. Það væri lær-
dómsríkt að athuga hvernig Nýsjálendingar geta slátrað
dilkum sínum, fryst og flutt kjötið næstum kringum jörðina
fyrir svo lítið gjald, að bændur þar geta lifað af því sem fæst
fyrir kjötið umfram kostnað. Eg viðurkenni ekki að íslend-
ingar séu ónýtari, klaufskari eða lélegri verkmenn yfirleitt en
starfsbræður þeirra á Nýja-Sjálandi. Hitt skal játað, að
starfsfólk sláturhúsa hér getur vart náð sömu leikni við störfin
eins og þeir sem vinna þau allt árið. Eg óttast að öryggið hafi
hér sem víðar dregið úr dugnaði og hagsýni. Það þarf að taka
á þessum málum af meiri alvöru, lipurð og hagsýni en gert
hefur verið.
21