Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1971, Blaðsíða 189
STOFNUNARSÖFNHÁSKÓLA
189
alls bókakosts hverrar deildar, en spj aldskrárkort eru send frá miðstöðvunum til aðal-
safns, þar sem er aS finna heildarsamskrá um allar bækur, sem skráðar eru á vegum
deildaþjónustu.
Bókavalið annast forráðamenn stofnana, en í sumum deildum eru haldnir reglulegir
bókakaupafundir, sem deildarbókavörður tekur virkan þátt í. Til þess að samræma
innkaup stofnana og aðalsafns hefur verið komið á fót kerfi svokallaðra sérfræðinga
meðal bókavarða í aðalsafni. Þannig hefur þar hver sérgrein sinn fulltrúa. Þessi fulltrúi
annast innkaup fyrir aðalsafn á sviði þessarar sérgreinar, en gegnum deildarbókavörð
hefur hann tengsl við stofnun sömu greinar. Þessi tilhögun verkar í tvær áttir: stofn-
anir hafa áhrif á innkaup aðalsafns fyrir meðalgöngu deildarbókavarðar, og aðalsafn
reynir í bókavali að taka tillit til kaupa stofnunar.
Að því, er tekur til stjórnar og fjárhags, lúta stofnunarsöfnin stofnun eða háskóla-
deild, en deildaþj ónustan, sem sinnir þessum söfnum, lýtur stjórn háskólabókasafns.
Deildarbókaverðir eru því undirmenn háskólabókavarðar. Um stöðu deildarbóka-
varðar varð reyndar ekki einróma samkomulag í nefnd þeirri, sem fyrr var getið um.
Tveir fulltrúar, annar frá stærðfræði- og náttúruvísindadeild, hinn frá lögfræðideild,
héldu því fram, að eðlilegt væri, að deildarbókavörður lyti háskóladeild, þar sem ekki
færi á milli mála, að hann þjónaði henni eða stofnunum hennar fyrst og fremst. Lagði
þessi minnihluti til, að samræmingu milli stofnunarsafna innbyrðis og milli þeirra
og aðalsafns skyldi komið á um bókasafnsráð í hverri deild. I þessu bókasafnsráði
skyldi vera fulltrúi frá aðalsafni. En meirihluti nefndarinnar var þeirrar skoðunar,
að deildarbókavörður ætti að lúta háskólabókaverði, þar sem samræming við aðal-
safnið væri eitt veigamesta verkefni hans. Einnig væri slík skipun forsenda þess, að
aðalsafn gæti í ríkara mæli flutt tímarit og bækur í stofnunarsöfnin. (Heimildir: 26,
s. 6-13; 5, s. 40-42)
Um hlutverk deildarbókavarða segir m. a. svo í Reglum um deildarbókaverði:
„Hann er ráðgjafi stjórnanda stofnunar og stjórnanda lestrarsalar í safntæknilegum
efnum og við ráðningu eftirlitsmanna og starfsfólks við stofnunarsöfn og lestrarsali.
Hann skal lesa nýútkomin tímarit og skrár til þess að bera fram tillögur um bókakaup
í samvinnu við sérfræðinga aðalsafns. - Deildarbókavörður skal taka að sér bók-
fræðilegar rannsóknir fyrir starfslið stofnana, hugsanlega í samvinnu við aðalsafn . . .
Deildarbókavörður skal í samvinnu við stjórnendur stofnana eða stofnanabókaverði
skipuleggja hina safntæknilegu vinnu í deildinni . . . Að skipun forstöðumanns stofn-
unar og í samráði við aðalsafn sér hann um kaup og skipti bóka, skráningu, band
o. s. frv. við stofnanir, sem ekki hafa eiginn bókavörð. Hann hefur meðalgöngu um
lán milli safna deildanna, um lán frá aðalsafni og til þess og frá öðrum söfnum og til
þeirra, útvegar ljósrit o. s. frv. . . . Deildarbókavörður skal sjá um, að bókasafnsþjón-
ustan innan háskóladeildar verði samræmd þjónustu við aðalsafn og aðrar deildir,
þannig að komizt verði hjá óþörfum tvíkaupum bóka og þau hjálpartæki, sem séu til
reiðu, verði nýtt eins vel og kostur sé“ (26, s. 9).
Hér að framan var getiö þeirrar skoðunar Haralds L. Tveterás, að dreifa bæri