Skinfaxi - 01.12.1935, Blaðsíða 17

SKINFAXI
97
á stærstu steinum, vænti eg, að það sé augljóst orð-
ið, að eg fór ekki með öfgar einar eða ímyndun,
þegar eg sagði í byrjun máls míns, að vér íslending-
ar værum stórauðug ])jóð að andlegum verðmætum.
Það er þá einnig sérstaklega af þrem ástæðum, að
eg liefi, við þetta tækifæri, dregið liuga yðar að auð-
legð og fjölbreytni íslenzkra erfða. í fyrsta lagi vegna
þess, að þær ættu að vera oss hin öflugasta eggjan
til góðra verka og stórra; í öðru lagi vegna hins
mikla menningarlega gildis þeirra; og í þriðja lagi
vegna þess, að þekking á þessuin erfðum vorum er
oss nauðsynleg til dýpri og sannari skilnings á sjálf-
um oss.
Eg skal aðeins dvelja við síðasta atriðið; — ætt-
arerfðir vorar og aukinn skilning á skapgerð vorri;
og nægir i því sambandi, að benda á þenna mikil-
væga og löngu viðurkennda sannleika: í bókmennt-
um og listum þjóðar hverrar klæðist innsta eðli henn-
ar hlutrænum búningi. Þar birtast oss bæstu hug-
sjónir hennar og dýrustu draumar, sorgir bennar og
gleði, sigrar hennar og ósigrar; segja má, að þar get-
um vér lieyrt hjartslátt hennar og andardrátt I is-
lenzkum bókmenntum og listum, einkum þó í hinuni
fvrrnefndu, er geymd lífsreynsla ])jóðar vorrar, sem
keypt hefir verið dýru verði í þrautum þúsund ára;
þar er að finna þá lífsspeki, sem hún hefir eignazt
gegnum aldaraðir. Þjóðarsálin íslenzka, eins og liún
hefir þroskazl við eld og is, í meðlæti og mótbyr,
lifir og brærist í bókmenntum voruin. Auðsætt er
þá einnig, livcr uppsprelta þær geta orðið oss til auk-
innar sjálfsþekkingar.
7