Náttúrufræðingurinn - 1998, Page 36

4. mynd. Dvergbleikja úr Straumsvík í maí. Stœrri bleikjan (11,3 sm) er kynþroska fiskur
sem enn skartar hluta riðbúningsins, rauðum kvið og hvítum jöðrum kviðugganna. - A
dwarf charr from Straumsvik in May. The bigger charr (11.3 cm) has matured previously
and is still having some of the spawning colouring left, shown by the reddish colour
ventrally and by the white lining ofthe ventral fins. Ljósm./photo: Jóhannes Sturlaugsson.
Þegar stærð bleikjunnar er skoðuð með
hliðsjón af aldri, kyni og kynþroska, sést að
hængarnir verða kynþroska yngri og smærri
en hrygnurnar (5. mynd). Hængarnir verða
kynþroska tveggja ára og 8-10 sm langir, en
einn kynþroska 6 sm langur eins árs hængur
fannstþó. Hrygnurnar verða kynþroska 10-
14 sm langar, þriggja ára eða eldri.
Þyngd sviljasekkja hjá kynþroska hæng-
um, sem hlutfall af líkamsþyngd þeirra, var
frá því að vera innan við 0,1 % og upp í 5,4%,
en samsvarandi gildi fyrir hrygnurnar voru
6,8-17,4%. Kynjahlutfall bleikjanna var
skekkt. Hrygnur voru í minnihluta hjá eins
og tveggja ára bleikju (38%), en hjá eldri fiski
voru hrygnur í meirihluta (85%). Þetta háa
hlutfall hrygna meðal stærstu einstakling-
anna skýrist líklega af því að hrygnurnar
verða kynþroska stærri en hængamir og að
afföll aukast eftir að kynþroska er náð (5.
mynd). Því verða hængarnir fyrr á lífsleiðinni
fyrir auknum afföllum, sem þýðir að hlutfall
hrygna hækkar meðal eldri einstaklinga.
Heildartjöldi hrogna hjá kynþroska
bleikjum var á bilinu 50-75 hrogn. Hjá ein-
stökum bleikjum var munurinn í hrogna-
fjölda milli hrognasekkjanna 6-10 hrogn,
auk þess sem annar hrognasekkurinn var
geldur í einu tilviki. Meðalþvermál hrogna
var á bilinu 3,8-5,0 mm. Stærð hrognanna er
sambærileg við það sem gerist hjá kyn-
þroska hrygnum stórvaxnari bleikjuafbrigða
(Gjedrem 1986), sem sýnir að dvergbleikj-
urnar mæta lítilli kynþroskastærð með því að
framleiða fá hrogn í „fullri“ stærð.
Átog fæðugerðir
Bleikjurnar á athugunarsvæðunum höfðu í
60-100% tilfella fæðu í rnaga og athugunin
1991 sýndi að 90% bleikjanna höfðu þá einnig
fæðu í göm. Þyngd fæðu í maga bleikjanna var
frá því að vera innan við 0,1 % og upp í 5,6% af
líkamsþyngd þeirra. Hundraðshluti fiska sem
vom í æti og magafylli þeirra var mismunandi
milli svæðaog jókst hvort tveggja með aukinni
stærð (6. mynd).
194