Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.2001, Qupperneq 117

Andvari - 01.01.2001, Qupperneq 117
andvari ... EN SAMT SKULUM VIÐ STANDA UPPRETTIR 115 * I hverju fólst sú bylting sem varð í ljóðagerð á íslandi á fimmta áratug síð- ustu aldar, og hvernig stóð á henni? Fyrri spurningunni ætti að vera hægt að svara (hefur það ekki þegar verið gert?) en hin er sýnu örðugri. Hvað olli því að ungir menn fóru að yrkja öðruvísi en áður hafði þekkst hér? Það er vissu- lega umhugsunarefni, og ekki bara fyrir þá sem skrifa bókmenntasögu. „Hið hefðbundna form 19. aldar er nú tómt hús,“ skrifaði Sigfús 1952 í „Til vam- ar skáldskapnum" og vísar þar til orðalags danska skáldsins Pauls la Cour.6 En er það rétt? Er hægt að segja að íslensk ljóðlist hafi í stríðslok, þegar nýj- unganna fer fyrst að gæta, verið komin svo af fótum fram að ekki yrði lengra haldið á þeirri braut? Ljóðabækurnar Úr landsuðri (1939) eftir Jón Helgason, Ferð án fyrirheits (1942) eftir Stein Steinar, Kvæði (1944) eftir Snorra Hjart- urson og Ijóð Hannesar Péturssonar í Árhók skálda 1954 virðast reyndar sýna að svo var ekki, að þanþol hefðbundinnar ljóðlistar var enn töluvert. Eða hvað? Bersýnilega var þar komið að flest hæfileikamestu skáldin meðal hinna yngri manna sáu sér ekki fært að halda áfram innan hefðarinnar. Hvernig stóð á því? Þeirrar spumingar hefur að sjálfsögðu verið spurt áður. Arið 1967 skrifaði hlaðmynda Bandaríkjamaðurinn Peter Carleton (Kári Marðarson) doktorsrit- §urð um „samspil hefðar og nýjunga“ í íslenskri ljóðagerð á 20. öld.7 Hann aðhyllist þar nýrýni í umfjöllun bókmenntaverka en telur nauðsynlegt að leita félagslegra og efnahagslegra skýringa þegar kemur að bókmenntalegri Þróun. Hann viðurkennir þó að erfitt sé að henda reiður á því hvað olli Umskiptunum í ljóðagerð, svo víðtækar séu breytingamar á lífsháttum öllum sem hér urðu frá kreppu til eftirstríðsára. Rofið var að hans dómi gagngert. ”Hver sem velti því fyrir sér í alvöru hverskonar Ijóð hann ætti að yrkja við þessar aðstæður hlaut að fara allt aðrar leiðir en áður tíðkuðust.“8 Varla er þama komin hin endanlega skýring á ljóðbyltingunni, en eitthvað á þessa leið hafa þau ungu skáld kannski hugsað sem voru að þreifa fyrir sér um ljóða- gerð á fimmta áratugnum. í bréfi sem Sigfús skrifar Jóni Óskari frá París 4. maí 1953 er merkilegur kafli. Umræðuefnið er stofnun tímarits um ljóðlist og hugsanleg þátttaka Sig- fúsar sem hefur uppi ýmsar efasemdir um slíkt fyrirtæki en segir svo: Ég mundi ekki kjósa annað betra en að vera samstarfsmaður í þessum litla hópi: H.S., St.H.G., J.Ó., S.D. Það er eins og við höfum kontið í heiminn á sömu mínútunni, við eigum margt sameiginlegt sem hvorki þeir sem voru á undan né kannski þeir sem koma á eftir eiga. Hannes Sigfússon, Stefán Hörður Grímsson, Jón Óskar, Sigfús Daðason: um- 'T'ælin gefa tilefni til að skoða þessa ,fjórbura‘ saman, og hvem í sínu lagi
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.