Andvari - 01.01.1950, Page 88
84
Barði Guðmundsson
ANDVARI
er hann segir við biskup: „En mjög undra ég það, hví þér
hal'ið svo skjótt f’engið mikið skapskipti síðan við vorum hinir
kærustu vinir.“
Langtum mikilvægara en öll þessi dæmi er þó það atriði,
hvar bæjanöfnin Þverá og Möðruvellir standa í lesmáli Þorgils
sögu. Svo sem sjá mátti, er verið að segja frá hinni síðari tilraun
Þorvarðs Þórarinssonar, sumarið 1255, að fá völdin í Vaðlaþingi.
Þeir Þorgils freista þess, að ná fundi biskups á Möðruvöllum,
en hann forðar sér til Munka-Þverár. Svo sem þrem línum eða
um það bil þrjátíu orðurn fyrr í lesmálinu getur þessa: „Sagði
Þorvarður Þorgilsi, um það hvað hann ætti að vera, og héraðs-
bændur þóttu honurn rnjög vera tvídrægir, en hiskup fjandskapar-
fullur við sig.“ Öll bæjanöfnin tíu að tölu, sem bæði eru nefnd
í Ljósvetninga sögu og Þorgils sögu, linnast í síðarnefndu riti,
þar sem greint er frá viðleitni Þorvarðs að gerast héraðshöfðingi
Eyfirðinga. Lrá þessu dásamlega fyrirbæri slær skærri birtu á
samningu Ljósvetninga sögu og höfund hennar. Ás í Hálsasveit
kemur þar við sögu, sem greint er frá samkomulagi Þorvarðs og
Þorgils á Rauðsgilsfundinum urn valdaskiptingu norðan lands,
ef þeir félagar bæru hærri hlut í baráttunni við Eyjólf Þorsteins-
son. Átti Þorgils að hljóta héruðin vestan Öxnadalsheiðar, en Þor-
varður Eyjafjörð og Þingeyjarþing. Viku síðar halda þeir fund-
inn við Djúpadalsá. Þar tekur „Þorvarður úr Saurbæ" þunglega
tilmælum nafna síns urn héraðsvöld í Eyjafirði. Fylgja bændur
honum að máli og sögðu: „Viljum vér bíða þess, er Hákon kon-
ungur og Þórður Sighvatsson gera ráð fyrir.“ En er Þorvarður
skilur, að engi er þessa kostur, þá riðu þeir af héraði og vestur
til Skagafjarðar. Gisti Þorvarður á Silfrastöðum." Fylgir svo
frásögnin af Vallalaugarfundinum daginn eftir og afskiptum
Heinreks biskups, sein nú hefst handa gegn valdatökuáformum
Þorgils og Þorvarðs í Norðlendingafjórðungi.
Nokkrar vikur líða. Þorvarður er aftur kominn til Eyjafjarðar
í sörnu erindagjörðum sem fyrr og gengur erfiðlega. Elann leitar