Menntamál - 01.04.1967, Page 85

MENNTAMÁL
79
gjafar."1) Óskar skýrir stefnuna í móðurmálskennslunni með
því, að lielzt sé svo að sjá: að þeir, sem leiðina völdu,
hafi gert ráð fyrir hinum gamla grundvelli málmenningar-
innar ólrreyttum og jafntraustum og hann var fyrir þjóð-
lífsbyltinguna." Og ályktunin er á þessa leið: „Hvað sem
um það er, dylst ekki lengur, að skólarnir fundu móður-
málskennslunni ekki þann farveg, sem fullnægði kröfum
nýrra tíma, og þegar hinn gamla grundvöll þraut, var byggt
á sandi.“ Eins og bent var á í upphafi gerist sá sandur, sem
móðurmálskennslan er reist á æ gljúpari og brýnni þörfin að
styrkja undirstöðuna. Aukin athygli beinist að bókmennta-
lestrinum. Hvernig er hann nú?
í lestrarbókum fyrir efri l>ckki barnaskólanna er úrval
margvíslegra bókmennta, þýddra og innlendra. Efnið er
einkum notað til að æfa lestur. Engar skýringar eða hand-
bækur lylgja þessum lestrarbókum, og allt fram til vorsins
’65 var ekkert af því tekið til prófs. Var þá í fyrsta sinn
tekið nokkurt úrval til prófs, þannig að nemendur áttu að
kunna skil á eíni og orðskýringum. í skólaljóðum er prófað,
livort nemandi kunni kvæði utan að, eða þekki kvæði og
höfunda og kunni skýringar orða og orðasambanda. í gagn-
fræðaskólum og hliðstæðum framhaldsskólum er lesið úr-
val íslenzkra bókmennta frá ýmsum tímum. Skýrslur um
unglingapróf sýna, að atliygli nemenda þar er einnig beint
að efnisatriðum og orðskýringum. Mætti af því ráða, að
bókmenntir séu kenndar líkt og landafræði, saga og dýra-
fræði og að litið sé á orðskýringar sem annað lokatakmark
kennslunnar. Skýrslur um landspróf sýna, að þar hafa að
jafnaði ein til tvær spurningar lotið að hugsun og skilningi
á því, sem lesið er í bókmenntum. Um gagnfræðapróf í ís-
lenzku eru ekki tiltækar prentaðar heimildir frá síðustu
árum. Vitað er, að þau eru jafn margvísleg og skólarnir,
sem útskrifa gagnfræðinga og talið, að munnleg próf færist
1) Spjall um íslenzkukennslu, Menntamál 2. hefti 1965.