Kirkjuritið - 01.09.1950, Page 36
188
KIRKJURITIÐ
getur farið forgörðum. Það verður stöðugt að styðja hana
og styrkja. Já, við verðum að heyja stríð fyrir manngildið.
Það er þá til lífsspeki, sem heldur manngildinu uppi og
tryggir það. Og engin spuming ætti því að vera brýnni
en þessi fyrir lýðræðisþjóð: Hver er þessi lífsspeki? Og
á hvaða undirstöðu er hún reist?
Eitt virðist þó vera ljóst að minnsta kosti, að mann-
gildið stendur í órofasambandi við auðugt og djúpt félags-
líf, við mannkærleikann, sem engin takmörk verða sett.
Það er nátengt vaxandi fjölskylduanda og bróðuranda í
heiminum. Þetta verður Ijóst, ef menn spyrja sjálfa sig:
„Hverjum er einstaklingurinn óviðjafnanlega dýrmætur?“
Ekki ríkinu né þjóðfélaginu. Ég er meðborgari, einn af
mörgum, og aðrir geta komið í minn stað og leyst af hendi
mitt starf fyrir samfélagið. Ekki á vinnustöðvunum, þar
sem einhvem kann að langa í stöðuna mína. Ekki á víg-
stöðvunum. Hermaður fellur, og annar kemur í staðinn.
Þessi meðvitund um það, að auðbættur verði skaðinn eftir
okkur, vekur oft hugsunina, að allt sé hégómi.
Nei. Maðurinn verður þeim einum óviðjafnanlega dýr-
mætur, sem elska hann. Gömul, lúin kona, sem er ekkert
annað en byrði í augum samfélagsins, getur verið syni
sínum eða dóttur ómetanlega mikils virði. Hver getur
komið í stað móður? „Bezt af öllum mæðrum," segir kær-
leikurinn — eða „undursamlegust af öllum konum“ — eða
„óviðjafnanlegur vinur“. Slíkt er mál kærleikans.
En til eru margir menn, sem engan vin eiga, eða neinn,
sem skeyti um þá. Og hversu óstöðugur er oft kærleiki
mannanna.
Og þá erum við komnir að lífsskoðim kristindómsins og
hvers virði kristilegt líf er fyrir manngildið. Sögulega séð
er allt mat okkar á mönnunum runnið úr kristnum jarð-
vegi. Að vísu má finna fáeina drætti frá menningarstraum-
um fornaldarinnar, svo sem Stóuspekinni. En kærleiki
Krists til mannanna hefir veitt dýpstan skilning á mann-
gildinu, Að sönnu flytja guðspjöllin ekki neina sundurlið-