Kirkjuritið - 01.09.1950, Blaðsíða 74
226
KIRKJURITIÐ
vera að angra gamla manninn í eilífðinni með því að
hampa því fáa, sem fæddist andvana af brjósti hans. Ljós
Matthíasar lifir í ljóðum og sálmum, þar sem „vonar-
snauða vizkan“ og hennar „köldu svör“ eru í'okin út í
vindinn, eins og reykur af brenndum grút, þar sem „villu-
Ijóssins skíma“ víkur fyrir vissu heilags innblásturs og
veðrin af öðrum löndum og álfum, sem léku um þessa
miklu, opnu og umbrotasömu sál, stillast fyrir andvara
þess góða og gilda kristindóms, sem hann hafði meðtekið
heima í Skógum og varðveitti svo mikið af, þrátt fyrir
allt og túlkaði svo frábærlega, einmitt þegar hann var með
sjálfum sér, kom til dyranna sem kristinn Islendingur,
sonur móður sinnar, bróðir Hallgríms og meistara Jóns.
Sr. Benjamín vitnar í tvö erindi eftir Matthías úr Sálma-
bókinni, telur mig ekki geta verið samþykkan þeim, hyggst
þar með að útskúfa mér úr samfélagi við skáldið.
Það væri býsna fróðlegt fyrir hann að fletta í tómi
Sálmabókinni á nýjan leik og glöggva sig á, hvernig þorr-
inn af sálmum Matthíasar rímar við þær skoðanir, kenn-
ingarmáta og „sálarfræði", sem opinberast í grein hans.
Ég get til hægðarauka bent t. d. á nr. 94 og nr. 272. Það
er sennilega nóg í fyrstu atrennu. Ég geri ekki ráð fyrir
því, satt að segja, að niðurstaðan verði sú, að hann „berji
sér á brjóst“ að fyrirmynd dæmisögunnar alkunnu, sem
hann hefir í flimtingum og háði, beint og óbeint, eins og
flest annað, sem kristnum mönnum er helgast. En það
kynni eigi að síður að geta orðið honum til einhverra nota.
Og ef þessi ábending væri ekki þegar ofætlun fyrir hann,
þá mætti bæta við þeirri spurningu, hversu hann virðir
aðra beztu Islendinga, sem eiga sálma í Sálmabókinni, svo
sem eins og Hallgrím Pétursson.
Engan öfunda ég af að kjósa sér að sleikja þann grút,
sem aldrei var einu sinni Ijósmeti. Ég kýs mér Ijósið af
lampa þess Matthíasar, sem lifir. Og þaðan af síður þykir
mér það öfundsvert hlutskipti að standa sem háðsmerki
frammi fyrir öllu því, sem kristin skáld og boðberar, að