Uppeldi og menntun - 01.01.1999, Qupperneq 109

ÞURÍÐUR JÓNA JÓHANNSDÓTTIR
FRUMKVÖÐLAR OG ANNAÐ FÓLK
f ÓLGUSJÓ UPPLÝSINGA
Um stöðu frumkvöðla í upplýsingatækni
í skólastarfi og mikilvægi fólks
og menningar í breytingaferli
/ þessari grein er sagt frá eigindlegri rannsókn sem gerð var árið 1998 á starfi íslensks
framlialdsskólakennara sem telst vera frumkvöðull í nýtingu upplýsingatækni í skólastarfi.
Niðurstöðurnar eru síðan ræddar í samhengi við erlendar rannsóknir á sama sviði og
tengdar kenningum um útbreiðslu nýjunga almennt. Fram kemur að starf frumkvöðla
tengist persónugerð og mikilvægt er að vinna með breytingaferlið í stofnunum ef ætlunin er
að nýjungar á borð við upplýsingatækni í skólastarfi verði almennar. Ennfremur er bent á
að thaldssöm skólamenning og menningarbundin viðhorf til menntunar og skólastarfs í
þjóðfélaginu geti verið meiri hindrun í vegi breytinga en vilji og geta kennara til að nýta
tæknina.'
Nýta verður upplýsingatækni til að bæta menntun þjóðarinnar og þar með sam-
keppnishæfni hennar. í stefnumótun á öllum sviðum menntakerfisins, frá leikskóla
til háskóla, verður að gæta þess að kostir upplýsingatækni séu nýttir.
Þetta er fyrsta markmið í stefnu menntamálaráðuneytisins í upplýsingamálum
1996-1999 sem birt var í bókinni / krafti upplýsinga sem kom út árið 1996. Hvernig
nota megi hina nýju tölvutækni til að bæta skólastarf hefur verið ofarlega á baugi í
umræðu um skólamál á þessum áratug. Margir sjá þarna opnast nýja möguleika til
betri menntunar meðan aðrir hafa síður trú á að tækni leysi nokkurn vanda. Með
stefnu menntamálaráðuneytisins er þó ljóst að ákveðið hefur verið að tæknivæða
skólana. Það er líka ljóst að það mun verða dýrt og því hlýtur að vera mikið í húfi
að vel takist að nýta þá fjármuni sem settir verða í verkefnið.
Nú þegar hefur fengist nokkur reynsla í starfi frumkvöðla á þessu sviði og ég
held að við áframhaldandi þróun verði ekki hjá því komist að taka mið af þeirri
reynslu. Það er í ljósi þessa sem ég ákvað að rannsaka sögu kennara sem hefur
verið frumkvöðull í notkun tölvutækni í framhaldsskólum á íslandi sem nú gengur
undir nafninu upplýsinga- og samskiptatækni.
Efni greinarinnar var kynnt á fyrirlestri sem haldinn var á ráðstefnu um upplýsingatækni í skólastarfi, UT99, á
vegum menntamálaráðuneytisins og Skýrslutæknifélagsins í Menntaskólanum í Kópavogi 26.-27. febrúar 1999.
Uppeldi og menntun - Tímarit Kennaraháskóla íslands 8. árg. 1999
107