Hugur - 01.01.1994, Side 29

Hugur - 01.01.1994, Side 29
HUGUR Aðferðafrœði í anda Rawls 27 Rawls kynnti þessa hugmynd fyrstur manna í sígildri grein frá árinu 1951; „Rammi að ákvörðunarferli í siðfræði“-*6 heitir hún og þar finnur maður ennþá skýrustu og yfirgripsmestu útlegginguna á hugmyndinni. fgrundaðir dómar eru sérstakur flokkur siðferðilegs innsæis sem við getum venjulega reitt okkur á: þeir dómar sem felldir eru við skilyrði sem ýta undir réttlætistil- finningu okkar og því við aðstæður þar sem venjulegar afsakanir og skýringar á mistökum eiga ekki við. Gengið er út frá því að mann- eskjan sem tekur ákvörðun hafi getu, tækifæri og vilja til að komast að réttri niðurstöðu ...3^ í hvaða skilningi geta ígrundaðir dómar verið forsendur í rökum sem lúta að siðferði og stjórnmálum? Augljóslega er því ekki til að dreifa að siðferðislögmál og kenningar séu á einhvern hátt leiddar með einfaldri afleiðslu af þeim ígrunduðu dómum sem við deilum í sameiningu. Þeir þjóna fremur sem efniviður í tilraunir þegar verið er að prófa tilgátur. Að mati Rawls er „réttlætis- kenning seld undir sömu aðferðafræðilegu reglur og aðrar kenningar".38 Kenningar eru ekki leiddar af fyrirliggjandi gögnum, heldur hyrjum við á tilgátum sem við síðan berum saman við gögnin. Af því leiðir: Regla 6: Siðferðiskenningamr eru þá og þvf aðeins réttlættar að þær samsvari (sameiginlegum) ígrunduðum dómum okkar við skilyrði yfirvegaðs jafnvægis. Eða svo notast sé við orðalag Kymlicka: „Hinn endanlegi prófsteinn réttlætiskenninga er hvort þær séu í samræmi við og skýri ígrundaða réttlætissannfæringu okkar.“39 Hugmyndin um yfirvegað jafnvægi er eini þátturinn í aðferða- fræði í anda Rawls sem hefur verið skoðaður ofan í kjölinn, sérstaklega á áttunda áratugnum.40 Rawls kynnti hugmyndina til 36 „Outline of a Decision Procedure for Ethics," Philosophical Review, 60 no. 2 (1951). 37 A Theory of Justice, s. 47 o.áfr. 38 Sama rit, s. 51. 39 Contemporary Political Philosophy, sjá einnig Rawls, A Theory of Justice s. 579 og Political Liberalism, s. 45. 40 Sjá til dæmis: Norman Daniels, „Wide Reflective Equilibrium and Theory Acceptance in Ethics," Journal of Philosophy, 76 (1979) og „Reflective Equilibrium and Archimedean Points," Canadian Journal of Philosophy , 10 no. 1 (1980); Daniel Little, „Reflective Equilibrium and Justification,“ Southern Journal of Philosophy, 22 (1984); Kai Nielsen, „Our Considered Judgements,"
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Hugur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.