Hugur - 01.01.1994, Síða 63

Hugur - 01.01.1994, Síða 63
HUGUR Samfélagssýnir og lýðrœðismynstur 61 Það er hins vegar til önnur nálgun við viðfangsefni sjálfsstjórnar og aðrar túlkanir sem reyna að halda í eða endurvekja þessi tengsl við lýðræðið. Hugmyndir Corneliusar Castoriadis og Alains Touraine eru augljósust dæmi um þetta.14 Luhmann tekst ekki á við þessa strauma það best ég veit. Gera hefði mátt ráð fyrir að kenning sem er sett fram sem einn af mörgum valkostum (eða jafnvel, svo vísað sé í póst- módernísk hugtök, sem hlut á uppboði) hefði á opinskárri hátt tekist á við augljósa samkeppnisaðila — og stingur sérstaklega í stúf við þá tvo höfunda andstæðrar skoðunar sem ég vísaði til. Eftirmáli Ýmsar spurningar tengdar lýðræðinu varð óhjákvæmilega að nálgast fremur einhliða í þessari ritgerð sökum plássleysis og knapps tíma við ritun hennar. Ritgerðin fjallar einkum um tvennt: Annars vegar þá togstreitu sem sprettur af tilraunum til að fá skilgreiningar á lýðræði til að passa við grunnhugtök í félagsfræði; hins vegar yfirlýsta smættarhyggju sem virðist vera innbyggð í eitt þessara hugtaka, þ.e. hina ríkjandi hugmynd um samfélag. Það kann að vera gagnlegt að gefa til kynna möguleg rök sem draga aðra hlið á þessu vandamáli fram í dagsljósið. í sem stystu máli, þá má segja að hægt sé að sýna fram á að með því að fella hugmynd- ina um lýðræði undir þröngt samfélagslíkan — og einnig takmarkanir sem felast í sumum þeim sjónarhornum sem rædd eru í ritgerðinni, þótt þau séu ekki eins augljós — er gengið út frá einfaldaðri mynd af lýðræði sem slíku. Nánar tiltekið, þá auðveldar tilhneigingin til að smætta lýðræði í grundvallarlögmál eða óumdeilanlega rökgerð (þessu mætti einnig lýsa sem grunngerðar- eða einkennahugmynd um lýð- ræði) mun umfangsmeiri aðlögun að ytri áhrifavöldum. Leitin að yfir- gripsmiklum samnefnara getur beinst að verklagi ábyrgra stjórnvalda rétt eins og að hugsjónum sjálfstjórnar; hún er með öðrum orðum sameiginleg ósamrýmanlegum mynstrum „þunns lýðræðis" og „sterks lýðræðis“.’-£’ Sameignlegur þeim er forskilningur á lýðræði sem safni samkvæmra, yfirgripsmikilla og ótvíræðra grundvallarreglna. 14 C. Castoriadis, The Imaginary Institution of Society (Cambridge, 1987) og Philosophy, Politics, Autonomy (Oxford, 1991); A. Toursine, 'I'he Self-Production ofSociety (Chicago, 1977) og Tlte Voice and the Eye (Cambridge, 1981). 15 Sjá Benjamin Barber, Strong Democracy - Participatory Politics for a New Age (Berkely, 1984)
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Hugur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.