Morgunn - 01.06.1935, Side 42
36
MOEGUNN
farsins, þeir dæma eftir honum. Fyrir því get eg hugsað
mér, að eftir allar blekkingarnar og leikaraskapinn, sem oss
er svo tamt að viðhafa í sambýlinu við aðra menn, kunni
samfundírnir við þá síðarmeir að verða talsvert óþægilegir,
þegar langtum minni tök verða á að dylja og sýnast.
--------Vér höldum í kvöld heilaga Messu allra sálna,
en hún hefir tvö viðhorf. Önnur hlið hennar snýr að hin-
um framliðnu: minningarnar um þá koma fram úr fylgsn-
um sínum, frá djúpum sálarlífsins, sumar fölnaðar eins og
gamlar, rykfallnar myndir, aðrar lifandi og þróttmiklar eins
og væru þær klæddar holdi og blóði. Bænir vorar fyrir
þeim stíga með hljóðum alvöruþunga upp til Hans, sem
þær heyrir, og spurningar vorar leita svars, spurningarnar
um hag og kjör vorra horfnu ástvina, þótt fáum verði þeim
svarað til fulls og víða séu raunalegar eyður í þekking-
unni. En minningardagur framliðinna á sér einnig aðra
hlið, sem snýr að oss, því að hann er einnig minningar-
dagur vorrar eigin dauðastundar og flytur oss einnig áminn-
ing um að gleyma eigi þeim sannleik, að ekkert eigum
vér visara en það að sú stund kemur, að vor eiginn hlát-
ur mun hljóðna, Ijós vorra jarðnesku augna mun slokkna,
stóll vor standa auður og dyrnar falla að stöfum á eftir
lífvana líki voru í hinsta sinn.
Hvernig búumst vér við þeirri stund? Treystumst vér
til að taka henni með fögnuði hins örugga, rósama hugar-
fars? Eða munu síðustu átök vor verða árangurslaus til-
raun til að umflýja hið óumflýjanlega, komast hjá hinu
óhjákvæmilega? Mér er kunnugt, að hinar »nýju« skoðanir
á dauðanum hafa sætt marga við hinn volduga gest, sem
engum sáttum gátu tekið við hann áður, en þó þykist eg
sjá hina fullkomnu sættargerð milli mannsins og dauðans
geti ekkert skapað nema fagurt liferni: guðstraust og siðfágun.
Skoðanir, sem skapa bjartsýni, geta verið ákaflega öflug lyfti-
stöng, en um fullar sættir held eg að því aðeins geti verið