Morgunn - 01.06.1941, Blaðsíða 10

2
MORGUNN
II.
Sir Oliver Lodge hlaut sína fyrstu frægð fyrir vísinda-
afrek sín á sviði eðlisfræðinnar. Samtímis Þjóðverjanum
Hertz, en óháður honum, gerði hann stórkostlegar upp-
götvanir á eðli rafbylgjanna, og þegar hann flutti sinn
fræga fyrirlestur í Oxford, árið 1894, var uppfinningum
hans svo langt komið, að hann gat sent þráðlaus skeyti.
En með þessu var vegurinn ruddur að útvarpinu, sem
vafalaust er einhver þýðingarmesta uppfinningin, sem
gerð hefir verið á jörðunni. Fyrirlestur Sir Olivers í Ox-
ford, 1894, er eitthvert lang stoltasta augnablikið í sögu
hinna jarðnesku vísinda.
68 ára gamall sagði hann lausri stöðu sinni við háskól-
ann í Birmingham, sem prófessor og jafnframt rektor
þeirrar frægu stofnunar, sem raunar hlaut sína mestu
frægð af nafni hans. Sennilega hefir honum fundizt, að
þá bæri sér, því nær sjötugum manni, að rýma fyrir yngri
starfskröptum, en þá átti hann enn eftir tuttugu ára glæsi-
legan starfsferil. Hann fór nú í mikla fyrirlestraferð um
Bandaríki Norður-Ameríku og Canada, þar sem honum
var tekið sem þjóðhöfðingja, og æðstu menntasetur og
vísindastofnanir kepptust við að heiðra hann.
Þegar heim var komið úr þeirri ferð, settist hann að í
Normanton Hause í Wiltshire. Þar skrifaði hann hverja
stórmerka bókina á fætur annarri um eðlisfræði, heim-
speki og trúmál, flutti hvað eftir annað fyrirlestra í boði
háskólanna víðsvegar um landið, og fjölmörg vísindaleg
útvarpserindi.
Hann var spurður að því nýlega, hvort hann hefði ekk-
ert hugboð um andlát sitt. „Ég býst við — svaraði hann —
að fá að hverfa einhvern daginn í friði“.
Og umvafinn ástúð milljónanna um víða veröld hvarf
hann skömmu síðar í friði inn til þeirrar veraldar, sem
hann hafði með óyggjandi rökum sannað að væri til.