Saga


Saga - 1964, Side 121

Saga - 1964, Side 121
MILLILANDASAMNINGUR 113 um, að þá fyrst gengju þeir undir konung. Það, að Hákon gekk ríkt eftir því goðorðaafsali, sannar, að þá fyrst gat hann litið á sig sem lénsherra yfir landi, en sá eiginleiki konungstignar, að hann væri það, var á feudal-tíma óhjá- kvæmilegt skilyrði þess að mega konungur landsins heita. Að því fengnu hefði Hákon gamli getað dæmt það sem beina uppreisn gegn sér, ef Alþingi 1262 hefði neitað með öllu að sverja viðurkenndum lénsherra sínum skatt. Milli konungs og skutilsveins um 1230, þegar Hákon var tilbúinn að hefja aðgerðir á Islandi og Snorri vann að Heimskringlu, var engu hægt að leyna um það evrópska lögmál, að jarðeign gæti eigi verið til án landsdrottins, „nulle terre sans seigneur“. Ýmislegt framkvæmdavald gat falizt í rétti ,,seigneurs“. f ljósi þess var beiðni Ólafs digra um Grímsey alvarlegri sem beiðni um „suverinitet", beiðni um að vera sinjór eyjarinnar, eins og Sighvatur stallari hefði kveðið að orði, heldur en hún var sem beiðni um afnot af útskeri þvísa. Ekki sem notandi, heldur sem sinjór hefði norskur konungur fengið rétt til að fara her- skipum um alla nauðsynlega áfangastaði á leið milli Nor- egs og eyjar án þess að verða sakaður um herhlaup. Til- gáta um slíka byrjun á herferðum um íslenzkar hafnir er lögð í munn Einari Þveræingi í Ólafssögu og lesendum ^etlað að skilja hana vel á 13. öld. En þó við höldum okkur aðeins að áþreifanleik 11. aldar °g beiðnum Þórarins Nefjólfssonar, hefði gjöf á Grímsey til konungs trúlega leitt til þess, að Eyjólfur hirðmað- Ur hans Guðmundarson hefði orðið að taka hana að léni af Ólafi digra, sverja konungi lends manns eið eins og Snorri niðji hans síðar og berjast fyrir konungsmálum hér. Eins og Einar var föðurbróðir Eyjólfs hirðmanns, Vai' Snorri niðji beggja og föðurbróðir Sturlu og annarra, sem konungur var að reyna að gera að lendum mönnum S1num og erindrekum hér. Sagan endurtókst. Ef Snorri var þegar orðinn hræddur við sinjórsrétt- lnn yfir löndum lendra manna, þann rétt, sem átti eftir 8
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178

x

Saga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Saga
https://timarit.is/publication/775

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.