Saga


Saga - 1964, Blaðsíða 128

Saga - 1964, Blaðsíða 128
120 BJÖRN SIGFÚSSON teuren Auslandsreisen nicht geniigend durch den Verkauf ihrer Dichte finanzieren konnten, wurde der norwegische König in vielen Fállen ihr erster Mázen und zugleich ein wichtiger Káufer ihrer islándischen Waren. Die Dichter schmeichelten dem König in ihren Werken, um seine Gunst und Lohn zu gewinnen. Gleichzeitig trieben sie Import- und Exporthandel. Nicht immer war Norwegen das ferne Ziel ihrer Reisen sondern oft Gotland oder England; der Vertrag von 1022 bestimmte, dass der König, wenn der Weg iiber Norwegen ging, die Reisenden nicht aufhalten diirfe. Es ist nicht verwunderlich. dass die Könige manchmal glaubten, die friedliche Unterwerfung der Insel sei nur ein Frage der Zeit. Dies politische Ziel war den is- iándischen Háuptlingen sicherlich lange vor 1022 bekannt. Adam von Bremen, der Verfasser unserer áltesten geschriebenen Quelle, erzáhlt, dass Ólafur Digri sein letztes Heer (1030) bei den Sehweden und Islándern (und nicht bei den Norwegern) geworben habe. Ohne weitgehende Schliisse zu ziehen, muss man dabei an die Bestimmungen iiber die Wehrpflicht des Vertrages von 1022 denken. Nach den Scholien zu Adams Gesta und auch nach einigen lateini- schen Quellen des 12. Jahrhunderts soll Island zum norwegischen Königreich gehört haben. Dies ist um 1200 auch vom islándischen Mönch Gunnlaugr Leifsson behauptet worden. Doch entsprechen dieese Uberlieferungen nicht den tatsáchlichen Verháltnissen: die Eide von 1022, 1056 und 1083 waren keine Vasalleneide. Der König Hákon Hákonarson forderte viel mehr, um sich als Islands seigneur durchsetzen zu können. Er beharrte (im 13. Jahrhundert!) darauf, dass die Háuptlinge ihre „goðorð" ausdriicklich dem König geben und sie wieder als Lehn von ihm empfangen sollten. Der Strom der feudalistischen Entwicklung war erst im 13. (und nicht schon im 11.) Jahrhundert so máchtig, dass es unmöglich wurde, Island als Freistaat bis zum 14. oder 15. Jahrhundert zu erhalten. Mit dem Gizurvertrag wollte man noch in der Niederlage möglichst viel der Macht des Althings bewahren und vertraglich sein mittelalterliches Wider- standsrecht sichern und ausbauen, — das die Islánder dann spáter, z. B. 1319, mit Erfolg gegen königliche Ubergriffe anwenden konnten. Ein interessantes Teilproblem der Untersuchung ist Snorri Sturlu- sons Verhalten zu Ólafr Digris Islandspolitik und zum Vertrag von 1022, den er nie erwáhnt, obwohl er ihn gut gekannt haben muss. In seiner St. Ólafs Saga, geschrieben um 1230, dramatisierte Snorri die Erzáhlungen der alten Quellen iiber Þórarinn Nefjólfsson, der um 1026 als königlicher Botschafter auf dem Althing die Unter- werfung erreichen oder mindestens dem König einige Rechte (Grims- ey) aushandeln sollte. Das fiihrte zu nichts, meint Snorri; und seine eigenen Erfahrungen am Furstenhof in Norwegen seit 1218 haben ihn gewiss vorsichtig gemacht. Er wollte nichts von Islands Eidesleis- tungen an „Norwegens ewigen König", den Heiligen Ólafr, wissen. Die Mahnung, niemals einem König, nicht einmal dem „Guten" und „Heiligen", zu huldigen, lásst Snorri in dieser Debatte Einarr Þveræingr aussprechen.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178

x

Saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Saga
https://timarit.is/publication/775

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.