Saga


Saga - 1964, Síða 128

Saga - 1964, Síða 128
120 BJÖRN SIGFÚSSON teuren Auslandsreisen nicht geniigend durch den Verkauf ihrer Dichte finanzieren konnten, wurde der norwegische König in vielen Fállen ihr erster Mázen und zugleich ein wichtiger Káufer ihrer islándischen Waren. Die Dichter schmeichelten dem König in ihren Werken, um seine Gunst und Lohn zu gewinnen. Gleichzeitig trieben sie Import- und Exporthandel. Nicht immer war Norwegen das ferne Ziel ihrer Reisen sondern oft Gotland oder England; der Vertrag von 1022 bestimmte, dass der König, wenn der Weg iiber Norwegen ging, die Reisenden nicht aufhalten diirfe. Es ist nicht verwunderlich. dass die Könige manchmal glaubten, die friedliche Unterwerfung der Insel sei nur ein Frage der Zeit. Dies politische Ziel war den is- iándischen Háuptlingen sicherlich lange vor 1022 bekannt. Adam von Bremen, der Verfasser unserer áltesten geschriebenen Quelle, erzáhlt, dass Ólafur Digri sein letztes Heer (1030) bei den Sehweden und Islándern (und nicht bei den Norwegern) geworben habe. Ohne weitgehende Schliisse zu ziehen, muss man dabei an die Bestimmungen iiber die Wehrpflicht des Vertrages von 1022 denken. Nach den Scholien zu Adams Gesta und auch nach einigen lateini- schen Quellen des 12. Jahrhunderts soll Island zum norwegischen Königreich gehört haben. Dies ist um 1200 auch vom islándischen Mönch Gunnlaugr Leifsson behauptet worden. Doch entsprechen dieese Uberlieferungen nicht den tatsáchlichen Verháltnissen: die Eide von 1022, 1056 und 1083 waren keine Vasalleneide. Der König Hákon Hákonarson forderte viel mehr, um sich als Islands seigneur durchsetzen zu können. Er beharrte (im 13. Jahrhundert!) darauf, dass die Háuptlinge ihre „goðorð" ausdriicklich dem König geben und sie wieder als Lehn von ihm empfangen sollten. Der Strom der feudalistischen Entwicklung war erst im 13. (und nicht schon im 11.) Jahrhundert so máchtig, dass es unmöglich wurde, Island als Freistaat bis zum 14. oder 15. Jahrhundert zu erhalten. Mit dem Gizurvertrag wollte man noch in der Niederlage möglichst viel der Macht des Althings bewahren und vertraglich sein mittelalterliches Wider- standsrecht sichern und ausbauen, — das die Islánder dann spáter, z. B. 1319, mit Erfolg gegen königliche Ubergriffe anwenden konnten. Ein interessantes Teilproblem der Untersuchung ist Snorri Sturlu- sons Verhalten zu Ólafr Digris Islandspolitik und zum Vertrag von 1022, den er nie erwáhnt, obwohl er ihn gut gekannt haben muss. In seiner St. Ólafs Saga, geschrieben um 1230, dramatisierte Snorri die Erzáhlungen der alten Quellen iiber Þórarinn Nefjólfsson, der um 1026 als königlicher Botschafter auf dem Althing die Unter- werfung erreichen oder mindestens dem König einige Rechte (Grims- ey) aushandeln sollte. Das fiihrte zu nichts, meint Snorri; und seine eigenen Erfahrungen am Furstenhof in Norwegen seit 1218 haben ihn gewiss vorsichtig gemacht. Er wollte nichts von Islands Eidesleis- tungen an „Norwegens ewigen König", den Heiligen Ólafr, wissen. Die Mahnung, niemals einem König, nicht einmal dem „Guten" und „Heiligen", zu huldigen, lásst Snorri in dieser Debatte Einarr Þveræingr aussprechen.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178

x

Saga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Saga
https://timarit.is/publication/775

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.