Saga


Saga - 1964, Blaðsíða 126

Saga - 1964, Blaðsíða 126
118 BJÖRN SIGFÚSSON Von etwa 900 A. D. an hatte der König eine Steuer, „Landaurar", das Landungsgeld, von den Leuten gefordert, die nach Island fuhren oder von dort kamen. Jede Steuer war verhasst, und ausserdem stritt man iiber die Höhe des zu zahlenden Betrages. Mit dem Vertrag von 1022 wurde dann folgender Betrag als Norm festgesetzt (Islend- ingabók): jeder Mann, der aus Island nach Norwegen kam, sollte dem König vier silberne „aurar“ oder zwei Kuhwerte (kúgildi) als Landaurar zahlen. Islander in Norwegen sollten ab 1022 dem König im Kriegsfall Wehrdienst leisten. Dadurch erreichte der König, dass er den Islandern in unruhigen Zeiten verbieten konnte, Norwegen zu verlassen. Als Gegenleistung des Königs erhielten die Islander volle Zollfrei- heit; auslandische Kaufleute waren ihm dagegen zollpflichtig. Mit der Wehrpflicht erhielten die Islander bedeutende Biirgerrechte: sie sollten in den Genuss des „höldsréttr" kommen: Wenn sie beleidigt oder verwundet wurden, sollten sie das gleiche Entgelt wie die „höldar" (Hofbesitzer) und doppelt so hohes Entgelt wie andere Bauern erhalten. Der König verpflichtete sich weiter, die islandische Schifffahrt ins Ausland in keiner Weise zu behindern. Dies war eine islandische Forderung, die dazu diente, die mögliche Errichtung eines Handelsmonopols zu verhindern. Ferner durfte der König in Friedenzeiten keinen Islander in Norwegen zuriickhalten, der heim- kehren wollte. Viele Bestimmungen des 580 Wörter enthaltenden Vertrages haben das Ziel, Islándern und Norwegern in beiden Lánd- ern nahezu gleiches Handels-, Prozess- und Erbrecht zu sichern. 900 Jahre blieb es so. Es scheint, dass der König Ólafr gemeinsam mit einem Islánder einen ansehnlichen Handel trieb. Auf dem Althing in Island konnte vom Jahr 1022 ab uber die Rechtsforderungen des norwegischen Königs gerichtlich geurteilt werden, ohne dass jemand sie rechts- förmlich vor das Althing gebracht hátte (stefndi) •— ein Privileg, das einzigartig ist. Der Rechtsschutz war den Kaufleuten in Island bezw. Norwegen immer sehr wichtig. Besonders im 13. Jahrhundert sah man in Bergen in diesem Rechtsschutz der Kaufleute die entscheidende Bedeutung dieses Vertrages. Mit zunehmender Kapitalisierung ging dann der Islandhandel vollkommen in norwegische Hánde uber. Als Island 1262 unter den König kam, erst in Personalunion mit Norwegen, seit 1387 dann auch mit Dánemark, schloss es mit ihm den „Gizurvertrag", der in seinen Grundzúgen zwischen Island und seinem König bis 1918 galt, — und durch seine Fortsetzung im Dánisch-Islándischen Bundesgesetz 1918—1944, das teilweise bis zum Kriegsende 1945 nachwirkte, bis in die Gegenwart Bedeutung besass. Wenn auch der „Landaurar" und einige andere alte Bestimmungen im Jahre 1262 wegfielen, so bestátigte der Gizurvertrag doch die weitere Gúltigkeit der anderen alten Rechte, die auch in der Zeit von 1022 bis 1918 durch keine Gesetzesánderungen aufgehoben wor- den sind.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178

x

Saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Saga
https://timarit.is/publication/775

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.