Saga - 1964, Page 134

126
SIGFÚS HAUKUR ANDRÉSSON
Það hafði alla tíð gert verzlunina á Húsavík stórum
erfiðari, hve höfnin var hættuleg skipum, enda ekki óal-
gengt að skipum hlekktist þar á eða þau færust þar. Þurfti
og miklu að kosta til legufæra þar, og sökum áhættunnar
var miklu dýrara að taka leiguskip þangað en til flestra
annarra hafna. Þessir annmarkar urðu Hansteen allþung-
ir í skauti.
Vera má, að sölunefnd hafi aldrei gert sér miklar vonir
um gengi Hansteens á Húsavík, en með því að kaupmaður
konungsverzlunarinnar þar á staðnum, Björn Thorlacíus,
áræddi ekki að hefja verzlun þar á eigin spýtur og engir
aðrir en Hansteen gáfu kost á því í upphafi fríhöndlunar,
þóttist nefndin ekki geta hafnað tilboði hans. Hann hafði
líka áður fyrr starfað eitthvað sem verzlunarþjónn á
Húsavík og var því kunnugur staðnum og ýmsum mönn-
um þar. Stjórninni var það og mjög mikið áhugamál að
koma allri verzlun á Islandi af sér í hendur einkaaðila
þegar vorið 1788, þótt það kynni að kosta, að verzlun
legðist niður á einstökum höfnum. En samkvæmt því,
sem sölunefnd sagði síðar í ýmsum bréfum til fjármála-
ráðuneytisins varðandi Hansteen og verzlun hans, taldi
hún ekki verjandi að láta alla verzlun á Húsavík leggjast
niður, og jafnan fullyrti nefndin, að það væru fremur
margvísleg óhöpp og fátækt, sem stæðu honum fyrir þrif-
um, en dugleysi.
Sölnefnd sá sér ekki annað fært en veita Hansteen auka-
lán þegar árin 1789 og 1790 vegna kaupa á 40 stórlesta
skipi til viðbótar skútunni, enda höfðu þá komið allmikl-
ar kvartanir úr Þingeyjarþingi út af ónógum aðflutning-
um, og nefndin, sem hafði umsjón með brennisteinsverk-
inu á Húsavík, þurfti að fá brennistein fluttan þaðan til
Kaupmannahafnar flest ár, og lá beinast við að láta Han-
steen annast það. Varð hann nú ólíkt betur settur með
skipakost og gat því látið skútu sína koma við á Raufar-
höfn bændum þar til mikils léttis. Þetta varð þó skamm-
góður vermir, því að sumarið 1792 seldi hann skútuna