Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1996, Qupperneq 118

116
Eivind Weyhe
urnar gera hann til. Nógv bendir á, at fyribrigdir, ið hava endurspegl-
að norranan og eldri foroyskan bygnað, hava verið á veg út úr málin-
um um hetta mundið (sbr. Barnes 1978). Tey hava í ávísan mun livað
í kvæðamáli og sum staðbundið málbrúk, og Hammershaimb og Jákup
Nolsoe hava uttan iva lyndi til at romantisera teir eldru strukturarnar,
sum liggja á deyðastrá. Uttan iva kundu kanningar í foroyskum hand-
ritum (kvæðahandritum serliga) hjálpt til við at kasta ljós á fleiri av
teimum spurningum, ið umroddir eru í hesi grein.
Hóast uniformeringin er stór og hevur javnað fleiri av nevndu
drogum út, so eru onnur frábrigdir framvegis livandi, og vit síggja
sanniliga eisini, at nýgerðir (innovatiónir) hava tikið seg upp í nýggj-
ari tíð, ið liva partvíst staðbundið, men tykjast boða frá nýggjum
tendensum í málsogugongdini. Hvorja lagnu hesar nýgerðir fara at
fáa, er ilt at spáa um. Vit hava fingið eitt skriftmál og skipaða móður-
málsundirvísing í skúlunum. Normkravið er strangt, serliga tá ið tað
kemur til bending. Eisini hava vit fingið eina almenna málnevnd, ið
hevur sum sítt fremsta endamál „at hava eyguni eftir málspillu, sum er
um at taka seg upp, og royna at forða fyri, at hon festist“, sum tað
stendur í reglugerðini fyri Foroysku málnevndina.
Styttingar:
FA = V. U. Hammershaimb: Fœrosk anthologi I—II, 1891
Hmb 54 = V. U. Hammershaimb: Færaisk sproglære, 1854.
Hmb91 = Sproglære. í FA.
HEIMILDIR
Barnes, Michael. 1978. Grammatical instability in Faroese ballads and written
Faroese. Tradisjon og samfunn. Festskrift til professor Olav Bo pá 60-árs dagen
19. mai 1978, s. 209-235. Universitetsforlaget, Oslo-Bergen-Tromsa.
Debes, Lucas. 1673. Fœroœ et Færoa reserata. Kobenhavn.
Djupedal, Reidar. 1964. Litt om framvoksteren av det færayske skriftmálet. Skriftmál
i utvikling. Tiársskrift for Norsk Spráknemd. Oslo.
FDO = Jacobsen, M.A. og Chr. Matras: Foroysk-donsk orðabók. 2. útgáva. Foroya
Fróðskaparfelag, Tórshavn, 1961.
Faroya kvœði VI. Herausgegeben von N. Djurhuus. Akademisk Forlag, Kobenhavn,
1972.
Guðmundsson, Helgi. 1972. The Pronominal Dual in Icelandic. Institute of Nordic
Linguistics, Reykjavík.