Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1956, Qupperneq 25

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1956, Qupperneq 25
f Vetrarbrautinni. Með þessari uppgötvun hefur verið færð jálfstæð sönnun ® g’ormlögun Vetrarbrautarinnar. Auk hinnar dreifðu geislunar hafa fundizt um 100 deplar á stjörnuhimninum, Sem eru sterkir stuttbylgjusendarar. Tveir þeir sterkustu eru í stjörnumerkjum Kassiopeju og Svansins. Engar bjartar stjömur standast á við sendideplana, og yfir- leitt er uppruninn óþekktur, en nýlega hefur komið í ljós, að sendarinn í Svaninum er í rauninni tvær daufar og mjög fjarlægar stjörouþokur utan Vetrarbrautar, sem eru að rekast á. Er skiljanlegt, að umrót loftsins í þessum „þokum“ komi fram í sterkri stuttbylgjusendingu. Vænta má margvíslegra nýrra upplýsinga um ástand efnisins í himingeimnum, er þessari tækni hefur verið beitt um lengri tíma. En nú þegar hafa komið fram merki- ^egar nýungar um hið næsta nágrenni vort. Hin bjarta og heita hlið tunglsins sendir frá sér (vegna hitans) útrauða geisla og stuttar útvarpsbylgjur. Með því að rannsaka þessa geislun má ákvarða hita þess efnis, sem sendir hana frá sér. Þegar stuðzt er við utrauða geisla, sést, að hitinn fylgir hæð sólar á viðkomandi stað á tunglinu, ems og vænta mátti. En þegar notaðar eru útvarpsbylgjur, kemur allt annað í Ijós. Hitinn er jafnari, og bann er ekki mestur, þegar sól er hæst á lofti á staðnum, heldur n°kkru síðar. Þetta er skýrt þannig, að yfirborðslög tungls, sandur og eldfjalla- aska, séu „gagnsæ“ fyrir stuttbylgjur, og mældur hiti eigi við lög á svo sem 40 sm dýpi. Getur þetta veitt nánari upplýsingar um yfirborðslögin. Með því að beina stuttbylgjusendara til tunglsins hefur tekizt að fá endurkast frá því (2l/, sekúndu eftir sendingu). Er þetta talið mikið tæknilegt afrek, en um þýðingu þess að öðru leyti verður ekki sagt. Talið er mjög vafasamt, að takast megi a fá endurkast frá reikistjörnum, og sem stendur er tæknin fjarri því að valda sliku verkefni. Stuttbylgjur endurkastast frá rafhlöðnum Ioftlögum, og norðurljós gefa því endurkast, auk þess sem þau senda sjálf stuttbylgjur. Rannsókn á norðurljósum á þessum grundvelli felur í 6ér nýja möguleika, vegna þess að hún er óháð skyggni. Stjörnuhröp eru ljósrákir, sem myndast, er korn, aðallega járnkorn ekki stærri en 1 nim í þvermál, vaða inn í andrúmsloftið með 30—60 km hraða á sekúndu. Þau verða samstundis glóandi og gufa upp í 90—100 km hæð. Komið hefur í ljós, að ver slík rák inniheldur svo mikið af lausum rafeindum (elektrónum), að hún endur- kastar stuttbylgjum. Ef höfð er í gangi viðeigandi sendi- og móttökustöð, er hægt Qð telja öll stjörnuhröp, sem verða yfir staðnum, bæði á nóttu og degi, og í dimm- viðri jafnt sem heiðskíru. Þetta hefur leitt til uppgötvunar margra nýrra loftsteina- hópa og einnig að öðru leyti aukið þekkingu á loftsteinum. Er þar sérstaklega að geta þess, að með stuttbylgjunum er einnig hægt að mæla hraða^ loftsteinanna, en ann sker ur um það, sem lengi hefur leikið vafi á, hvort þeir eru allir upprunnir innan sólkerfisins eða hvort verulegur hluti þeirra komi lengra að. Stuttbylgju- rannsóknirnar virðast hafa skorið úr um það, að steinarnii eiga nær undantckningar- lau»t heima innan sólkerfisins. (Aðalheimildarrit: Lovell and Clegg, Radio Astronomy, 1952.) (23)
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags
https://timarit.is/publication/866

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.