Nýtt Helgafell - 31.12.1959, Síða 100

230
HELGAFELL
um nýrra fiskibáta á árinu, svo að vel er nú
fyrir öllu séð.
Þrátt fyrir þrengslin í skólanum hefir stjórn
hans sýnt landkröbbunum óvenjulega hugul-
semi og eru þar nú 39 nemendur sem eru að
búa sig undir að matreiða og bera fram veizlu-
mat fvrir hinn vandfýsna flokk manna sem
sækir veitingasali höfuðstaðarins, herkastal-
ann á Isafirði og Ferstiklu, að öllum öðrum
veizluskálum ógleymdum þótt ónefndir séu.
En það er vandræðaástand á skólanum. Þeir
matreiða og framreiða, allt undir beztu leið-
sögn en handa — engum. Síðan furða gestir
matsöluhúsanna sig á því að kandídatarnir
virðast aldrei taka eftir þeim. Hvernig eiga
aumingja mennirnir að fá gert að því? A skól-
anum var þeim aldrei sýnt hvernig gestur
liti út.
En þegar neyðin er stærst er hjálpin næst.
Nú býðst skólanum að fá keypt stærsta mat-
söluhús bæjarins fyrir einar 8 milljónir króna.
Síðan getur ríkið leigt manni reksturinn til
þess að reka sömu starfsemi og hingað til
hefir verið rekin þar. Fullir vextir af ríkis-
framlaginu. Fyrsta, annað og — nei, tveir
um boðið, ef ekki fleiri.
Það er vitanlega hverjum manni Ijóst, að
ómögulegt er að stunda þetta mikilvæga nám
í húsi sem ekki er í eigu ríkisins. Enginn
veitingamaður með virðingu fyrir sjálfum sér
hleypir nemanda inn fyrir dyr á sínu eigin
húsi. Það er ekki þeirra þægðin að starfs-
menn þeirra læri neitt. En fari verklegar æf-
ingar fram í leiguhúsmvði sem ríkið á liorfir
málið allt öðruvísi við. Bóknámið verður leik-
ur. Allir gi'æða. Augljóst mál.
En hvers vegna vera svona smátækur?
Átta milljónir króna! Sjá menn ekki að okkur
vantar hótelskóla? Og það nám verður ekki
stundað nema ríkið eigi hótel'ð. Það kostar
aðeins 30—50 milljónir króna. Ég þekki mann
sem myndi leigja reksturinn af ríkinu. Og
kannske eru tveir um boðið, — ef ekki fleiri.
P. B.
Góð list og vond
Afstaða til lista, trúarbragða og stjórnmála
er hjá mörgum með dálíið líkum hætti, ósjald-
an hástemd aðdáun eða ofstækisfullur fjand-
skapur. Þetta er í sjálfu sér ekki mjög óeðli-
legt. Þessir lifsbroddar mannlegs samfélags
eru líka helgustu einkamál einstaklingsins,
þar sem allir heimta að mega velja og hafna
að eigin vilja. Það er heldur ekki til hér neinn
algildur mælikvarði, og ekki um að ræða neina
endanlega lausn í neinni mynd — í bezta
lagi spor í rétta átt. Kollvörpun viðurkenndra
sanninda er mörgum erfiður biti, og hið nýja
hefir oftast óþægilegan brodd, sem æsir til
heiftarlegra gagnráðstafana.
Reykjavík er snauð af fögrum byggingum
og leitun mun vera á höfuðborg sem á færri
listaverk. Af þeirri ástæðu mætti ætla að því
væri fagnað, er ný höggmynd bætist þessum
fáprýdda bæ. En það er þó mjög undir hælinn
lagt. Listaverk sem hér hafa mætt minnstri
andúð eru þau, sem gerð hafa verið og gefin
hingað af útlendingum. Hins vegar hafa mörg
af beztu verkum okkar eigin manna hlotið
smánarlegar móttökur, og ekki sízt listaverk
Ásmundar Sveinssonar. Hafa verið gerðar hér
samþykktir að undirlagi ofstækisfullra fjand-
manna lista og ákveðinna listastefna í því
skyni að koma í veg fyrir að þau vrðu aðdá-
endum sínum til gleði. Vatnsberinn og Járn-
smiðurinn liafa beinlínis verið hraktir af þeim
stöðum, sem þeim var ætlað að prýða af ótta
við afturhaldssama áhrifamenn og skemmdar-
varga. Raunaleg er saga Járnsmiðsins er
flæmdur var af lóð Iðnskólans, en skólinn á
listaverkið, og komið fyrir á bersvæði þar
sem það nýtur sín miklu ver — og Vatnsber-
ans, sem Fegurnarfélagið gaf Reykjavíkurbæ
til að innsigla staðinn þar sem síðasta opna
vatnsból bæjarins stóð, á horni Bankastrætis
og Lækjargötu. Hafði Jón Stefánsson málari
lagt til að hann yrði látinn standa þar og
gert lauslegt riss til leiðbeiningar við stað-
setningu hans.
Þannig er vitað að ýms af beztu listaverk-
um okkar hafa verið beitt hrottalegu ofbeldi
og jafnvel verið hótað að brjóta þau niður.
•Margir urðu því dálítið undrandi, er félags-
samtök myndlistarmannanna sjálfra birtu
opinberlega samþykkt, þar sem nefnd, er ann-
ast kaup listaverka fyrir Reykjavíkurbæ og
bendir á staði fyrir þau, var vítt harðlega og
beinlínis fyrir kaup á tilteknu verki lista-
manns.
Núna um áramótin gerðist atvik, sem vel
mætti kalla eðlilegt framhald þessarar — og
ekki sízt fyrri — samþykkta um fordæmingu