Helgafell - 01.05.1953, Page 67

HLJÓMLISTARMÁLIN
65
ara. Komu þeir hingað upp úr nýári,
og tók Sinfóníuhljómsveitin þá þegar
til starfa.
XVII.
Fyi-stu tónleikar hinnar nýju Sin-
fóníuliljóms\reitar voru haldnir í
Austurbæjarbíó 9. marz 1950. Áheyr-
endur voru fleiri en rúmuðust í sæt-
um hússins, og mun öllum viðstödd-
um hafa verið ljóst, að hér var að ger-
ast einn hinn merkasti viðburður, sem
orðið hefur í íslenzku tónlistarlífi. I
upphafi ávarpaði dr. Páll ísólfsson
áheyrendur, en síðan lék hljómsveitin
þjóðsönginn undir stjórn hans. Fór vel
á því, að dr. Páll, sem lengst og bezt
hafði barizt fyrir hljómsveitarmálinu
sem og öðrum framfaramálum í ís-
lenzku tónlistarlífi, skyldi veljast til
að hrinda af stokkunum þessari lang-
merkilegustu tilraun, sem gerð hefur
verið' til gagngerðra umbóta í því
máli.
Stjórnandi hljómsveitarinnar á
fyrstu tónleikunum var Róbert Abra-
ham Ottósson, og stjórnuðu þeir dr.
Urbancic hljómsveitinni til skiptis
þessa fyrstu mánuði.
Róbert A. Ottósson hafði flæmzt
frá föðurlandi sínu, Þýzkalandi, und-
an kynþáttaofsóknum nazista um það
hil sem þeir tóku þar völd, kom hing-
til íslands skömmu síðar og sett-
ist fyrst að á Akureyri. Hann var þá
kornungur maður, hafði verið í þann
Xeg að Ijúka tónlistarnámi í Berlín
og var orðinn mjög vel menntaður
ljómsveitar- og söngstjóri. Nokkrum
árum síð'ar fluttist hann til Reykja-
m’kur, annaðist hér söngstjórn,
^ennslu og önnur tónlistarstörf, og
vakti á sér athygli fvrir nákvæmni,
samvizkusemi og ósérplægni í starfi.
Hann hafði tekið hér lítt þjálfaða og
misjafnlega skipaða kór og gert úr
þeim furðugóð hljóðfæri á skömmum
tíma. Einnig hafði hann haldið góða
hljómsveitartónleika, miðað við þau
skilyrði, sem um var að ræða. Hann
gerði harðar kröfur til annarra, en
engu linari til sjálfs sín, og hafði því
virðingu allra þeirra, sem bezt þekktu
til vinnubragða hans.
XVIII.
Löngu áður en Sinfóníuhljómsveit-
in tók til starfa, höfðu áhugamenn
um hljómsveitarmálin rætt sín á milli
um væntanlega stjórnendur endur-
skipaðrar hljómsveitar. Þessir menn
höfðu þá þegar gert sér glögga grein
fyrir muninum á skapgerð og hæfi-
leikum þeirra tveggja manna, sem hér
höfðu einkum starfað að hljómsveit-
arstjórn, þeirra dr. Victors Urbancic
og Róberts A. Ottóssonar.
Dr. Urbancic hafði mikla reynslu
sem hljómsveitarstjóri, en skorti þá
skapfestu, myndugleik og skörungs-
skap, sem krefjast varð' af þeim manni,
er yrði falið það veglega og vanda-
sama hlutverk að stýra menningar-
starfi Sinfóníuhljómsveitarinnar. —
Ilann hafði verið borinn á höndum
og allt að því dýrkaður af stórum
hóp manna, en þoldi ekki meðlætið
og hafði slakað á kröfunum til sjálfs
sín og annarra því meir sem lengra
leið.
Róbert A. Ottósson varð ekki sak-
aður um slíka undanlátssemi. Hinsveg-
ar skorti hann tilfinnanlega reynslu í
hljómsveitarstjórn, og hefur — ef til
vill aðeins þess vegna — aldrei getað
náð nauðsynlegum tökum á hljóm-
sveitinni eða aflað sér samúðar og
trausts hljóðfæraleikaranna. Sú er trú