Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2013, Blaðsíða 32
XVI VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
FYLGIRIT 73
tjáningu TOX3. Erfðabreytileikinn er staðsettur nálægt TOX3 en inni í
LOC643714 sem er lítið rannsakað gen. Markmið rannsóknarinnar var
að kanna tengsl áhættuarfgerðarinnar við tjáningu TOX3 og LOC643714
ásamt því að kanna tengsl tjáningar genanna og arfgerðar við klíníska og
meinafræðilega þætti.
Efniviður og aðferðir: Erfðabreytileikinn var greindur í DNA úr blóð-
sýnum 160 brjóstakrabbameinssjúklinga og mRNA úr brjóstaæxlum
sömu sjúklinga var mælt á örflögum og staðfest með RT-PCR. Klínískum
og meinafræðilegum upplýsingum var safnað úr skrám spítalans og
tengingar mRNA og arfgerðar við þær könnuð með tölfræðilegum
útreikningum.
Niðurstöður: Tengsl áhættuarfgerðar rs3803662 við lægri tjáningu TOX3
var staðfest í brjóstaæxlum sem tjá estrogen viðtakann (ER). Sjúklingar
með luminal A æxli sem báru áhættuarfgerðina lifðu skemur en þeir sem
voru ekki með hana (p=0,009). Magn mRNA TOX3 og LOC643714 fylgd-
ust að (r=0,44; p<0,001). Lágt magn TOX3 og LOC643714 var samfara
hárri Ki67 tjáningu (p=0,026 og p=0,002) og basal undirhóp brjóstaæxla
(p<0,001 og p<0,001) en hátt magn var samfara ER tjáningu (p=0,004
og p<0,001) og jákvæðum eitlum við greiningu (p<0,001 og p=0,01).
Sjúklingar með ER jákvæð æxli sem tjáðu hátt TOX3 mRNA lifðu skemur
(p=0,017) og fengu meinvörp eftir skemmri tíma (p=0,021) en sjúklingar
með æxli sem tjáðu lágt TOX3 mRNA, áhrif sem má að mestu leyti rekja
til æxla af luminal B undirhópi.
Alyktanir: Niðurstöður gefa til kynna að áhættuarfgerð rs3803662 sé
áhrifamest í undirhópi brjóstaæxla af gerð luminal A, og einnig að
mRNA magn TOX3 og/eða LOC643714 hafi áhrif á framvindu brjósta-
krabbameins og að áhrifin séu mismunandi eftir undirhópum.
E 70 Yfirtjáning Epidermal Growth Factor Receptor 1 og 2 í
brjóstaþekjustofnfrumulínu veldur bandvefsumbreytingu í þrívíðri
rækt
Sævar Ingþórsson'-3, Magnús K. Magnússon1'2'3, Þórarinn Guðjónsson1-3
’Rannsóknastofu í stofnfrumufræðum, Lífvísindasetri og 2rannsóknastofu í lyfja- og eitur-
cfnafræói HÍ, 3rannsóknastofu í blóðmeinafræöi Landspítala
saevari@hi.is
Inngangur: Epidermal Growth Factor Receptor (EGFR) viðtakafjöl-
skyldan er mikilvæg fyrir greinótta formgerð ýmissa vefja og gegnir
hún stóru hlutverki í meinmyndun brjóstakrabbameina. EGFRl hefur
verið tengdur verri horfum í basallfkum æxlum. ErbB2 er yfirtjáður í um
það bil 30% krabbameina og hafa þessi æxli hækkaða endurkomutíðni
og aukið ónæmi við lyfjameðferð. Bæði basallík æxli og aukin tíðni
endurkomu og lyfjaónæmis hafa verið tengd stofnfrumum brjóstkirt-
ilsins. D492 er brjóstaþekjufrumulína með stofnfrumueiginleika. Hún
getur myndað greinótta kirtilganga í þrívíðri ræktun og hefur reynst
mikilvægt tæki í rannsóknum á uppruna og framþróun krabbameina í
brjóstkirtli.
Efniviður og aðferðir: Markmiðið er að kanna áhrif aukinnar tjáningar
EGFR og ErbB2 á svipgerð D492 í þrívíðu líkani. EGFR/ErbB2 yfirtján-
ingu í D492 var náð með veiruinnskoti. Western-blettun og mótefnalitun
var beitt til að kanna tjáningu og virkjun EGFR og ErbB2 boðleiða í frum-
unum. Frumufjölgun, -skrið og næmi fyrir EGF voru rannsökuð og jafn-
framt var notast við þrívítt samræktunarlíkan með brjóstaæðaþeli til að
kanna áhrif aukinnar EGFR tjáningar á myndun greinóttrar formgerðar.
Niðurstöður: Niðurstöður sýna aukna tjáningu á EGFR og ErbB2 í
D492. Frumur sem yfirtjá EGFR með virkjandi stökkbreytingu í EGFR-
L858R ásamt ErbB2 sýna minnkaða þörf fyrir EGF, þar sem þær geta
vaxið í æti þar sem EGF er ekki til staðar. I samrækt með æðaþeli sést
marktæk (P<0,01) aukning bandvefslíkra frumuþyrpinga. Jafnframt má
sjá bandvefslíkar þyrpingar í frumum sem yfirtjá EGFR-L858R, í ræktun
án æðaþels.
Ályktanir: Sívirkjun á EGFR/ErbB2 minnkar þörf fyrir EGF og veldur
bandvefsumbreytingu í þrívíðri rækt. Áframhaldandi rannsóknir munu
miða að því að skilgreina betur hlutverk EGFR/ErbB2 í myndun grein-
óttrar formgerðar og bandvefsumbreytingar í brjóstkirtli.
E 71 Tengsl BRCA2 próteintjáningar í ættlægum BRCA2
brjóstakrabbameinum við Aurora A yfirtjáningu
Margrét Aradóttir, Sigríður Klara Böðvarsdóttir, Sigríður Þóra Reynisdóttir, Jón
Gunnlaugur Jónasson, Jórunn Erla Eyfjörð
Rannsóknarstofu í krabbameinsfræðum HÍ og Landspítalanum
maa21@hi.is
Inngangur: Aurora-A gegnir mikilvægu hlutverki í stjómun frumu-
hringsins. Yfirtjáning á kínasanum magnar upp geislaskaut í mítósu
sem veldur truflunum í aðskilnaði systurhtninga sem getur leitt til mis-
litnunar og krabbameinsmyndunar. Yfirtjáning á Aurora-A er meðal
annars algeng í brjóstakrabbameinum. Stökkbreyting í BRCA2 geninu
getur haft svipaðar afleiðingar, það er mögnun geislaskauta sem leiðir
til litningaóstöðugleika. Sterk tengsl hafa fengist milli ættlægrar stökk-
breytingar í BRCA2 og mögnunar á Aurora-A geninu í brjóstaæxlum.
Efniviður og aðferðir: BRCA2 og Aurora A próteintjáning var skoðuð
í brjóstaæxlisvef með mótefnalitun á vefjaörflögum. Skoðuð voru 255
brjósaæxlissýni, 90 voru frá BRCA2 999del5 arfberum og 165 stök.
Niðurstöður: BRCA2 stökkbreyttu brjóstaæxlin sýndu enga BRCA2
litun í um 36% tilvika (32/90) en um 25% stöku æxlissýnanna (42/165)
sýndu enga litun. Yfirtjáning á Aurora A kom fram hjá um 45% BRCA2
stökkbreyttu æxlanna (38/90) og um 26% stöku (44/165) æxlissýnanna
(p<0,01). Þegar BRCA2 tjáning var skoðuð hjá þeim æxlum sem höfðu
yfirtjáningu á Aurora A kom í ljós marktækur munur á milli ættlægra og
stakra æxla þar sem 36% BRCA2 stökkbreyttu æxlanna (13/36) og um
10% stöku æxlanna (4/39) höfðu enga BRCA2 tjáningu (p<0,05).
Ályktanir: Algengt er að brjóstaæxli hjá einstaklingum með ættlæga
BRCA2 stökkbreytingu tapi allri BRCA2 tjáningu. Nokkuð stór hópur
innan stöku æxlanna tjá ekki BRCA2 próteinið sem gefur vísbendingu
um að fleiri brjóstaæxli en þau sem bera BRCA2 stökkbreytingu fari
sömu leið í æxlismyndun. Niðurstöðurnar sýna tengsl á milli stökk-
breytingar í BRCA2 geni og Aurora A yfirtjáningar einnig er algengara
að Aurora A yfirtjáning fylgist að með engri BRCA2 próteintjáningu hjá
ættlægum BRCA2 brjóstaæxlum en hjá stökum brjóstaæxlum.
E 72 Áhrif terbínafíns á krabbameinsfrumur úr blöðruhálskirtli
Sæmundur Rögnvaldsson1, Þórarinn E. Sveinsson2, Finnbogi R. Þormóðsson3, Helgi
Sigurðsson1-4'
‘Læknadeild HÍ, 2Landspílala, 3ValaMed ehf., ‘krabbameinslækningadeild Landspítala
s.rognvaldsson@gmail.com
Inngangur: Krabbamein í blöðruhálskirtli er næst algegnasta krabba-
mein karla á heimsvísu og hefur áhrif á líf margra. Eftir að sjúklingur
með langt gengið krabbamein í blöðruhálskirtli sýndi merki um bata
eftir meðferð með sveppalyfinu terbínafín vaknaði sú spurning hvort að
terbínafín gæti haft krabbameinsbælandi áhrif.
Efniviður og aðferðir: Skoðuð voru tvö sjúkdómstilfelli, annars vegar
ofangreint tilfelli en einnig tilfelli manns sem ekki sýndi svörun við með-
L
32 LÆKNAblaðið 2013/99