Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2013, Blaðsíða 36
XVI VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
FYLGIRIT 73
E 82 Innleiðing fjölskylduhjúkrunar á Landspítala. Hverju hefur
hún skilað?
Erla Kolbrún Svavarsdóttir'Anna Ólafía Sigurðardóttiru
'Hjúkrunarfræðideild HÍ, 2Landspítala
eks@hi.is
Inngangur: í alþjóða samfélaginu hafa stjómendur á heilbrigðisstofn-
unum lagt sig fram um að stuðla að innleiðingu gagnreyndra starfs-
hátta. Til að svo megi verða hér á landi hafa stjómendur í hjúkrun á
Landspítala lagt áherslu á mikilvægi innleiðingar fjölskylduhjúkrun á
öll svið spítalans. Þessi ákvörðun um innleiðingu fjölskylduhjúkrunar
var meðal annars tekin til að auka gæði hjúkrunarþjónustunnar og til að
auka starfsánægju meðal hjúkrunarfræðinga.
Efniviður og aðferðir: Hjúkrunarfræðingar í klínik á Landspítala, stjórn-
endur í hjúkrun og forstöðumaður fræðasviðs fjölskylduhjúkrunar við
HÍ og Landspítala, mynduðu að beiðni framkvæmdastjóra hjúkmnar
á Landspítala, starfshóp um inrtleiðingu fjölskylduhjúkrunar á árunum
2007-2011. Hlutverk starfshópsins var að þróa kerfisbundna aðferð við
að: A. Kanna viðhorf hjúkmnarfræðinga til fjölskylduhjúkrunar. B. Þróa
kennsluefni og fæmibúðir þar sem öllum hjúkrunarfræðingum var
boðið að frá fræðslu og þjálfun í að beita hugmyndafræði Calgary fjöl-
skylduhjúkrunarfræðinnar. C. Gerð var úttekt á skráningu fjölskyldu-
hjúkrunar yfir þau fjögur ár sem innleiðingin stóð yfir.
Niðurstöður: I erindinu verður gerð grein fyrir þeim aðferðum sem not-
aðar voru við innleiðingu fjölskylduhjúkrunar á Landspítala. Auk þess
verður greint frá: A. Viðhorfum tæplega 800 hjúkmnarfræðinga af öllum
sviðum spítalans til þess að veita fjölskylduhjúkrun til skjólstæðinga
sinna. B. Þjálfun rúmlega 900 hjúkrunarfræðinga á Landspítala í að
beita aðferðum fjölskylduhjúkrunar í klínísku starfi. C. Greint verður frá
árangir af skráningu fjölskylduhjúkrunar yfir fjögurra ára tímabil.
Alyktanir: Hagnýting niðurstaðnanna fyrir stefnu hjúkmnar á
Landspítala og á klínískum vettvangi eru ræddar auk þess sem tillögur
að framtíðarrannsóknum verða kynntar.
E 83 Notkun þvagleggja og þvagfærasýkingar þeim tengdar á
Landspítala
Hildur Einarsdóttir1, Katrín Blöndal2-1, Brynja Ingadóttiri3, Ingunn Steingrímsdóttir4,
Sigrún R. Steindórsdóttir2, Dóróthea Bergs14, Guðbjörg Guðmundsdóttir1, Elín J.G.
Hafsteinsdóttir5
'Lyflækningasviði og 2skurðlækningasviði Landspítala, 3Háskóla fslands, 4sýkingavarnadeild
og 3gæðadoild Landspítala
hildurei@landspitali.is
Inngangur: Um 40% spítalasýkinga eru þvagfærasýkingar. Rekja
má 80% þeirra til inniliggjandi þvagleggja. Sýkingarhættan eykst um
5% með hverjum degi sem leggur er inniliggjandi. Markmið rann-
sóknarinnar var að kanna notkun þvagleggja á Landspítala og tíðni
þvagfærasýkinga þeim tengdum.
Efniviður og aðferðir: Afturvirk og lýsandi rannsókn sem náði til 17
bráðalegudeilda Landspítala; skurðlækninga-, lyflækninga- og kvenna-
deildar kvenna- og bamasviðs. Úrtakið vom allir sjúklingar sem fengu
þvaglegg og útskrifuöust án þvagleggs. Gögnum var safnað fyrir (Tl)
og eftir (T2) íhlutun sem var fræðsla til fagfólks. Daglega var safnað
gögnum úr sjúkraskrá um inniliggjandi þvaglegg og ábendingar fyrir
ísetningu, hvort ástæða var fyrir notkun þvagleggs og hvort sýkingar-
einkenni væru skráð.
Niðurstöður: Á T1 lögðust 1.108 sjúklingar inn á þátttökudeildir og fékk
251 (22,6%) þvaglegg. Á T2 lögðust 1.133 sjúklingar inn og 262 (23,1%)
fengu þvaglegg. Meðalfjöldi þvagleggsdaga var 4,1 dagur á T1 en 3,6 á
T2. Ábending fyrir ísetningu þvagleggs var skráð hjá fleiri sjúklingum
á T2 en Tl, en fjölgunin var tölfræðilega ómarktæk (p=0,162). Hlutfall
þvagleggsdaga af legudögum lækkaði marktækt milli tímabila: úr 39,4%
í 37,0% (p=0,042). Þvagfærasýkingum með einkennum fækkaði úr sex á
Tl, í fjögur á T2 en munurinn var ómarktækur (p=0,288). Skráning um
notkun leggja og sýkingareinkenni var víða ófullnægjandi.
Ályktanir: Hlutfall þvagleggsdaga af heildarfjölda legudaga á
Landspítala er hærra en erlendis en sýkingartíðni virðist svipuð. fhlutun
í formi fræðslu fækkaði hlutfalli þvagleggsdaga af legudögum en ekki
sýkingum. Tíminn sem þvagleggur er til staðar er mikilvægasti áhættu-
þátturinn fyrir þróun sýkingar. Fækka þarf þvagleggsdögum og bæta
skráningu tengdri notkun þvagleggja.
E 84 Ávinningur af hjúkrunarmeðferð fyrir foreldra barna og ung-
linga með astma
Anna Ólafía Sigurðardóttir12, Erla Kolbrún Svavarsdóttir11, Mary Kay Rayens3,
Sarah Adkins'
'Kvenna- og barnasviði Landspítala, 2hjúkrunarfræðideild HÍ, 3University of Kentucky, College
of Nursing and College of Public Health, Lexington, BNA, 4Eastem Kentucky University,
Richmond, College of justice & Safety, BNA
annaosig@landspitali.is
Inngangur: Síðastliðin ár hefur verið lögð áhersla á innleiðingu nýrrar
gagnreyndrar þekkingar í heilbrigðiskerfinu. Þó rannsóknum á fjöl-
skyldum barna og unglinga með astma hafi fjölgað er lítið vitað um
ávinning af stuðningsmeðferðum við þessar fjölskyldur . Tilgangur
þessarar meðferðarrannsóknar er að kanna ávinning af tveimur með-
ferðarsamræðum við foreldra barna og unglinga með astma á upplifað-
an stuðning og lífsgæði barnanna. Ransóknin er hluti af stærri rannsókn
sem var framkvæmd í tengslum við innleiðingu fjölskylduhjúkrunar á
allar klínískar deildir Landspítala.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin byggir á Calgary fjölskylduhug-
myndafræðinni. Gögnum var safnað frá þrjátíu og einni fjölskyldu,
sem var skipt í annað hvort tilraunahóp eða samanburðarhóp.
Tilraunahópnum var boðin meðferð í formi tveggja meðferðarsamræðna
/ stuðningsviðtala við hjúkrunarfræðing en samanburðarhópurinn fékk
hefðbundna hjúkrunarmeðferð Barnaspítala Hringsins. Gögnum var
safnað á tímabilinu maí til september 2009.
Niðurstöður: Meginniðurstöður leiddu í ljós að mæður upplifðu mark-
tækt meiri fjölskyldustuðning, tilfinningalegan stuðning og hugrænan
stuðning en mæður í samanburðarhópnum. Ekki mældist þessi munur
hjá feðrum. Einnig upplifðu börnin og unglingamir marktækt minni
vandamál er tengjast astmameðferðinni eftir að foreldrar höfðu fengið
markvissan stuðning/hjúkrunarmeðferð samanborið við börn foreldra í
samanburðarhópi, það er börnin mátu lífsgæði sín marktækt betri.
Ályktanir: Niðurstöður rannsóknarinnar eru áhugaverðar og styðja
ávinninginn í að bjóða upp á markvissar meðferðarsamræður við fjöl-
skyldur bama með astma á Bamaspítala Hringsins. Hagnýting þessara
niðurstaðna á klínískum vettvangi verða ræddar og tillögur að fram-
tíðarrannsóknum verða kynntar.
E 85 Langvinn lungnateppa. Áhrif sjúkdóms á einstaklinga og fjöl-
skyldur þeirra. Þversniðsrannsókn
Baldvina Ýr Halsteinsdóttir, Helga Jónsdóttir, Þorbjörg S. Ingadóttir
Dvalarhcimilinu Ási, Háskóla íslands, Landspítala
baldvina@dvalaras. is
36 LÆKNAblaðifl 2013/99