Tímarit Máls og menningar - 01.06.1966, Síða 72

Tímarit Máls og menningar
„Hví var hún jörðuð hér?“ spyr ég. Eitt sinn voru heiðnar konur dysjaðar
utangarðs. Konur, sem báru út börn. Konur sem öllum stóð á sama um.
„Ég bar hana hingað að hrauninu. Hún átti að liggja hér. Þetta var hennar
staður. Hjá hrauninu, á ég við. Skammt frá fjalli og jökli og lækjarsytrunni
þeirri arna. Henni þótti vænt um þau. Fjallið og lækinn. Hún átti þau — og
jökulinn." Það er þögn. Uppi yfir hraunbrúninni sé ég fjall. Lengra í burtu
er hvítur jökull. Gamli maðurinn heldur áfram að tala:
„Eg bar hana hingað. Ég var einn. Það voru annir á seinasta hausti. Allir
voru í önnum nema ég.“
„En hví er hún ekki í vígðri mold?“ spyr ég. Ég er gestur á þessum stað.
Eg skil ekki þennan mann. „Hví ekki í vígðri mold?“
„Ja, sjáðu til. Þess þurfti ekki með. Hún var þannig kona, vegfarandi.
Hún þekkti Krist og Oðin. Samt þótti henni vænna um hraunið. Já, og lækj-
arsytruna.“
„Hún hefur verið sérstæð kona. Gamlar konur trúa á Krist. Þær vilja
liggja innan girðingar. Þeim stendur á sama um hraun. Hún hefur verið sér-
stæð kona.“
„Já, vegfarandi. Hún var sérstæð. Hún var sérstæð þessi kona. Firna göm-
ul. Firnagömul kona. Þúsund ára. Kannske meira. Og hún var fögur. For-
kunnarfögur. Hún gamlaðist aldrei. Hún aðeins dó. Hún dó, þegar hennar
hlutverki var lokið. Þá bar ég hana hingað. Hér átti hún stað. Við hraunið.
Skammt frá fjalli. Þar sem lækjarhopp heyrist.
Hérna lagði ég liana. Hún var í hvítum búning og bláum. Svo bjó ég til
haug. Og þennan kross. Nú er hann vindskekinn og veðraður. Grafskriftir
mást fljótt. Og þeir dauðu. Þeir gleymast. Hún gleymdist. A seinasta hausti
dó hún. Nú man hana enginn. Nema ég. Og ég er orðinn gamall maður.
Bráðum dey ég. Þá man hana enginn. Enginn. Hún á að vísu nafn sitt á
gamalli bók. En einnig sú bók er dáin, af því hún er gleymd.“
Hann er dapur. Gamli maðurinn er dapur. Kinnar hans eru veðurhitnar.
Ég sé tár á kinnum gamla mannsins. Ég er gestur á þessum stað. Ég er veg-
farandi.
„Kemst ég lengra eftir þessari götu?“ spyr ég.
„Nei,“ svarar hann. „Héðan liggur aðeins leiðin til baka. Á þessari götu
er ekkert framhald. Henni lýkur hér. Héma við dysina.“
Ég finn ilm af hrísinu. Ég snýst á hæli. Síðan legg ég af stað til baka.
Fuglar fljúga upp af brún götunnar. Þá nem ég staðar.
„Hæ, gamli maður. Hvað hét hún, þessi kona?“
166