Tímarit Máls og menningar - 01.12.1970, Side 7

OpiS bréf til Kristins Andréssonar
kólnar yfirborð hennar og minna hitamagn streymir til jarðar og ísaldir
hefjast.“
Jarðfræðingurinn svarar: „Það eru nú einmitt svipaðar kenningar, sem sér-
fræðingar eru með núna.“ Þeirra hafði ég hvergi séð getið.
Síðan þvældi ég þessa getgátu mína mörg ár í huganum, þar til ég missti
trú á henni. En þá kom Suðursveit mér til hjálpar, eins og oftar. Hún rifjaði
upp fyrir mér landnyrðingana, sem þar setti öðru hverju yfir, einkum á
kvöldin eftir hlýja sólskinsdaga.
Landnyrðingurinn var austan og austnorðaustan kuldagola eða kaldi með
rakri þoku, sem deyfði eða byrgði allt heiði. Seinna meir, þegar sjóndeildar-
hringur sveitunga minna víkkaði, tóku þeir að kalla þessi veðrabrigði Aust-
fjarðaþoku eða helvítis Austfjarðaþokuna.
Þarna kemur það! Þetta er Suðursveit líkt. Það eru eins konar landnyrð-
ingar á blettum í geimvíddinni, sem deyfa sólarljósið, þegar sólin fer í gegn-
um þá og gera þannig svalara loft og rakara á jörðu niðri. Landmannalaugar
grafast undir aur og jökul. Brynjólfur og Gísli verða að taka sér upplyftingu
út í Geirfuglasker til þess að draga að sér ferskt loft. Þá verður Þórbergur
kominn á Bláu eyjuna og syngur með englunum: Allt skal frjálst allt skal
jafnt, ef hann verður þá ekki kominn aftur niður í jarðneska þvestið. Helg-
hóll orðinn að jökulbungu, og álfarnir flúnir. Búrfellsvirkjunin gufuð upp í
stórkostlegt forníslenzkt skáldverk. Þú orðinn Nóbelsverðlaunahafi suður í
Fiesole við Flórens, sem Davíð Stefánsson segir, að sé fegurst um sólarlag.
Þá hafðir þú skrifað glæsilegt Nóbelsverðlaunaverk um Búrfellsvirkjunina
og sýnt þar fram á með góðum rökum, að hún sé ódauðlegt skáldverk eftir
einhvern Njáluhöfund. Búrfellsvirkjunin hafi aldrei átt sér stað. Þá mun þó
svissneski auðhringurinn heimta óhemju skaðabætur af íslendingum fyrir
eyðilegginguna, sem veðráttan þeirra hafði valdið á virkjuninni, og öll íhalds-
blöð landsins munu keppast við að skrifa móðursjúkar hugvekjur um gróða
þjóðarinnar af virkjuninni. Þess vegna beri henni skylda til að bæta hringnum
tjónið, sem veðráttan hefur valdið honum. Og öll þjóðin, jafnvel kommarnir,
munu taka undir í sama kór, því að íslendingum er gefin sú náðargáfa fram
yfir aðrar þjóðir, að trúa öllu, er pólitískir skúrkar, sem þeir kalla „svip-
mikla og áhrifaríka stj órnmálamenn“ ljúga að þeim.
Þá mun íhaldið vinna glæsilegasta kosningasigur við alþingiskjör, sem það
hafði nokkurntíma unnið.
En ísaldirnar ganga líka yfir sálarlíf mannfólksins. Þær leggjast á mann-
lífið í allskonar andlegri óáran, kreppum, styrjöldum, stéttabaráttum, dýr-
197