Tímarit Máls og menningar - 01.12.1973, Side 22

Tímarit Máls og menningar
manna. Allur heimurinn stendur ekki gegn mér. Hann hefur um annað að
hugsa. En ég stend einn gegn heiminum. Voff-voff-voff. Þannig tala þeir
menn, sem þykjast vera gáfaðir. Prump. En komi einhver dóni (ég), þá
gengur hann til fundar við aðra dóna. Heyrðu nú, ísak bróðir, segi ég stund-
um við sjálfan mig, sem heitir alls ekki ísak: Þeir fórna þér á timburhlaða,
og þeir leyfa þér að lafa með, svo að þú borgir olíuna, sem hellt er á viðar-
köstinn, vínið, sem þeir drekka; og þeir halda sig vera Abraham. Þá ávarpa
ég sjálfan mig og segi: Allt í lagi, ísak, sonur Abrahams. Hver kaupir ekki
vináttuna dýru verði, og hlýtur, hennar vegna, að brenna sjálfur á bálinu?
Ég hef séð mynd í stofu af hrút standa flæktan með hornin í þyrnirunna
og engil með brjóst banda hendi. Þá hef ég hlegið, rúinn inn að skyrtunni,
afvelta og hálf nakinn í götugum nærbuxum, emjandi á timburhlaða með
tómt veskið. Ég er afskaplega leiðitamur. Fólk finnur inn á mig. Þú ert son-
ur okkar, segja þeir, og án okkar yrðir þú núllmenni. Hellum úr skál yfir
hausinn á honum, og skírum hann ísak. Þú ert hinn frumstæði maður, gædd-
ur eðlisgreind. Þú ert náttúrubarn með nakta sál. Þú ert geggjaður að eðlis-
fari. Síðan kemur spurningin: Áttu fyrir flösku? Og hverju get ég þá svarað,
öðru en já.
Ég hafði verið langan tíma í felum, og þegar ég sneri aftur hafði allt
hreytzt.
Nú hef ég enga hugmynd um, hvort þetta skilst. En hvaða máli skiptir
skilningur. Maðurinn skilur ekki helminginn af þeirri tilveru, sem hann
lifir í, og atburðirnir í kringum hann eru ráðgáta. Samt lifir hann og hrær-
ist í lífssögunni og mannkynssögunni. Og mér yrði það nóg.
Ekki veit ég heldur, hvort þið hafið gefið því gaum, að þessu er ætíð þann-
ig varið:
Oftast er ein eða fleiri stúlkur í slagtogi með hinum og þessum, unz, eins
og bíngó, hún fylgir aðeins einum: Hún & Hann. Og það finnst þeim ekki
nóg. Þau byrja að margfalda, og út úr rúmdæminu skríður summa, og út-
koman verður þrír: Hann & Hún og Co. Þá brosir heimurinn. Nú er allt
öruggara.
En hópurinn hvorki smækkar né stækkar. í hann bætast jafn margir og
úr honum fóru. Það er lögmálið: maður kemur manns í stað. Stúlka birtist
á sj ónarsviðinu, hópurinn kemur auga á hana, og hún flækist í slagtog með
hinum, sem eftir urðu. Þannig á sér stað stöðug endurnýjun án nokkurrar
hyltingar eða átaka.
Einhver - var það Addi?- nefndi þetta - það að byrja þegar eftir hádegi
228