Tímarit Máls og menningar - 01.06.1981, Síða 124

Tímarit Máls og menningar
vinnu föðurins; verða þær sex, talið frá
ófaglærðum erfiðismönnum til sérfræð-
inga og annarra hámenntaðra manna.
Bókin skiptist í 7 kafla, auk eftirmála
og ritskrár. I III. kafla, Dýptarmœlingar á
sérsvidum, fjallar höfundur nærfellt ein-
göngu um ósjálfráð þvaglát barna og
tengsl þeirra við fyrrgreind breytistig
geðheilsunnar. 138 börn eða 12,5% rann-
sóknarhópsins reyndust haldin þessum
kvilla, sem er tíðari og þrálátari hjá
drengjum en telpum. Hann er fremur
sjaldgæfur hjá börnum með góða geð-
heilsu, en miklu tiðari ef hún er slæm.
Höfundur leiðir margvisleg rök að því, að
greinileg tengsl séu milli geðræns sjúk-
leika og ósjálfráðra þvagláta, einnig að þau
séu tiðari hjá börnum með lága greindar-
vísitölu (grv.) og hjá börnum í tveimur
lægstu starfsstéttunum en fjórum hinum
efri.
I IV. kafla víkur höfundur að námsferli
þess hluta hópsins, sem skv. aldri á að hafa
lokið skyldunámi eða er lengra kominn í
skólanámi, alls 400 ungmennum. Náms-
brautin skiptist í fjóra áfanga eða stig:
1. 2.
Ungl.próf Gagnfræða-
og minna og starfsnám
6.5% 53.39%
Tölurnar við hvert próf merkja, að sá
hópur haldi ekki lengra i skipulegu skóla-
námi. Hér er ekki rúm til að greina allar
ályktanir höfundar af þessum tölum. Samt
er rétt að benda á, að stefnan til æðra náms
markast oft þegar við unglingapróf. Það
ásannast hér, sem raunar hefir áður verið
sýnt um íslenzk börn, að nemendur með
góða greind og uppeldislega hagkvæmar
heimilisástæður skera sig snemma úr með
góðan námsárangur. Höf. segir: „Sam-
kvæmt töflu 24 eru það 147 börn með
einkunn 7,25 og hærri (1. eink. á barna-
prófi) sem ná 3. og 4. menntunarstigi, en
einungis 6 börn með 2. og 3. einkunn ná
því menntunarstigi." Ekkert barn með
einkunn 9—10 hefir einungis náð 1.
menntunarstigi, tæpur helmingur barna
með þá einkunn nær 4. menntunarstigi,
en liðlega helmingur barna á 1. mennt-
unarstigi var með einkunn undir 6 á
barnaprófi (bls. 45). Liku máli gegnir
með fylgni greindarvísitölu og skóla-
göngu, þvi hærri sem greindarvisitalan er
því meiri líkur eru til að nemandinn nái
efsta þrepi skólamenntunar (bls. 47.).
Menntun foreldra og jákvæð afstaða
þeirra til barnsins ræður miklu um gengi
þess i námi og hve langt það nær á náms-
brautinni. Höfundur bendir á að góð
menntun föðurins stuðli hugsanlega að
góðum hag heimilisins, en jafnframt ráði
hlýja og uppeldisleg samkvæmni i afstöðu
móðurinnar miklu. Hann nefnir dæmi:
„Af 28 börnum háskólamenntaðra sér-
3. 4.
Menntaskóla Háskólanám
og tækninám
20,5% 20.5%
fræðinga og kennara á æðri stigum ná 16
eða 57.1% 4. menntunarstigi, en ekkert
þeirra hættir námi strax að loknu skyldu-
námi. Milli 70 og 80% barna úr verka-
mannastétt ná hæst 2. menntunarstigi, en
14.3% barna úr hæstu stétt stansa við sama
þrep, en þau ná samt öll öðru stigi“(bls.
49).
Það lætur að likum að góð geðheilsa
242