Tímarit um menntarannsóknir - 01.01.2009, Page 6

4
Tímarit um menntarannsóknir, 6. árgangur 2009
Líklega er rétt að gera ráð fyrir því að flestir ástundi einhverja tegund sjálfsmenntunar
alla ævi. Það er hugarfar fremur en athöfn: að hafa þá afstöðu til lífsins, annarra
manna og sjálfs sín að það sé spennandi að láta koma sér á óvart. Þetta hugarfar
gerir mann forvitinn um nýjan skilning og um hagnýtingu hans í lífinu. Við leitum
svara við gömlum og nýjum spurningum sem við orðum og endurorðum í sífellu.
Það kemur í veg fyrir að við komumst of snemma að niðurstöðu um „sannleikann“;
að ekkert liggi endilega „alveg ljóst“ fyrir, að við vitum ekki alltaf betur. Það stuðlar
að auðmýkt gagnvart eðli þekkingar og eigin stöðu í heiminum. Þetta hefur jafnframt
skírskotun til samfélagsins alls ef hægt er að læra hvernig einstaklingum gengur að
vekja hjá sér forvitni og viðhalda opnum huga til sjálfsmenntunar alla ævi. Það hlýtur
að vera hlutverk menntarannsókna að skilja þetta ferli og skóla að læra hvernig megi
aðstoða einstaklinga við slíkt nám.
En leit að svörum í menntunarmálum má ekki takmarkast við nám einstaklinga, ekki
síst vegna þess að einungis lítill hluti menntunarstarfs hefur verið rannsakaður hér á
landi. Sem betur fer eru fjölmargar athyglisverðar rannsóknir í gangi og gögn úr fyrri
rannsóknum sem varðveitt eru í hinum ýmsu stofnunum eru orðin svo umfangsmikil
að þau gætu staðið undir fjölda doktorsritgerða. Þessi gögn geta hjálpað til við að
leita svara við spurningum sem skipta máli fyrir menntun í landinu og væri óskandi
að fleiri huguðu að rannsóknum þar sem fyrirliggjandi gögn eru nýtt. En við getum
einnig nýtt okkur niðurstöður rannsókna annarra þjóða, ef við höfum í huga að
menning og staðbundnar aðstæður skipta máli í menntarannsóknum. Danir hafa komið
sér upp slíku kerfi sem þeir nefna Dansk Clearinghouse for Uddannelsesforskning
og er byggt á ámóta kerfi í Bretlandi (EPPI-Centre), Bandaríkjunum (What Works
Clearinghouse) og Nýja Sjálandi (Education Counts). Hlutverk miðstöðvanna
er að svara spurningum opinberra aðila og annarra sem eftir leita um
niðurstöður rannsókna á tilteknum sviðum menntamála. Til þess eru unnar
yfirlitsskýrslur byggðar á bestu fáanlegum rannsóknum sem hafa skýrskotun
til aðstæðna sem um ræðir. Við höfum varla bolmagn ennþá til að reka slíka
stöð hér á landi en við gætum hæglega stofnað til samstarfs við einhverjar
ofangreindra miðstöðva.
Efni ritsins er nú fjölbreytt sem fyrr og kemur víða að. Pistilinn skrifar að þessu
sinni Guðmundur Heiðar Frímannsson prófessor við H.A. og fjallar hann um stöðu
Að leita svara
FRÁ RitStjóRA