Jón á Bægisá - 01.04.1997, Page 116

Bill Holm
í vinfengi laugardagskvöldsins. Ég reyndi að hverfa á vit Hoppalong
Kassidý eins fljótt og ég gat eða leita uppi götustráka sem voru tilbún-
ir að kanna áhugaverðar aðstæður án samvinnu við foreldra.
En áður en að þessum skemmtiatriðum kom var annar og strang-
ari helgisiður. Pabbi lagði dökkbrúna doddsinum eins nálægt
körlunum og hægt var. Það þýddi að við ókum framhjá ljósastaurn-
um hennar Söru. Sara bjó í bakherbergi hrynjandi timburhjalls í öng-
stræti á bak við samkomustað karlanna. Þá var Minneota bær sem
einkenndist af breiðum anddyrum með útsýnisgluggum sem vissu
að götunni, björtum og ógirtum grasflötum þar sem stólum var rað-
að. Öngstræti þýddi felustaður, staður þar sem rusli var fleygt, migið,
drukkið, rifist, afdrep unglinga sem reyktu og grófra brandara. Öng-
stræti voru staðir hins skammarlega, staðir fátæklinga og ókunnra,
staðir athafna sem ekki þoldu dagsljósið.
Börn eru útlendingahatarar að eðlisfari. Þau elska eigin fegurð og
atorku svo mikið að þau fyrirlíta þá sem skortir hana. Það er eðli
þeirra að niðurlægja og atyrða krypplinga, gamalmenni og þá sem
eru ófrýnileitir, sérkennilegir og afmyndaðir. Ég og jafnaldrar mínir
vorum engin undantekning frá því. Siðmenning er ferlið sem lætur
mann fá sektarkennd og skammast sín fyrir þetta útlendingahatur, og
stöðvar það þannig. í því felast fyrstu skyldur foreldranna.
Mér fannst foreldrar mínir taka á þessum málum af fullmikilli
hörku. Þau skipuðu mér að heilsa alltaf Söru Kline með handabandi
og ávarpa hana kurteislega á íslensku og það sem mér fannst verst af
öllu, beygja mig niður og kyssa hana á kinnina. (Jafnvel sem lítill
strákur gnæfði ég yfir þessa visnu og dökku veru). Mamma hafði
leiðbeint mér í íslenskri málfræði, svo ég fremdi ekki þann ógurlega
glæp að nota karlkynsendingu þegar ég ávarpaði frúna. „Komdu sæl
og blessuð Sara,“ muldraði ég og bjóst til að takast á hendur hina ill-
þefjandi og niðurlægjandi eldraun.
Hún stóð alltaf í sömu sporunum, beið á gangstéttinni fýrir fram-
an rakarastofuna og vinnufatabúðina sem tilheyrðu framhlið hrör-
lega timburhjallsins. Pabbi heilsaði henni á leið til félaganna;
mamma spjallaði lítið eitt við hana á íslensku, var líklega að spyrja
út í heilsufarið, en síðan var komið að mér. Með uppgerðarkurteisi
heilsaði ég með handabandi og kyssti hana, með þá von í brjósti að
enginn af bekkjarbræðrum mínum yrði vitni að þessari uppákomu.
Sara var vön að segja að ég væri myndarstrákur, alltaf að stækka og
með þetta fallega rauða hár einsog hún mamma. Síðan reis hún upp
til að klappa mér á kinnina með skítugri krumlunni. Þá var vika í
næstu eldraun.
Á þeim tíma hafði ég ekki lesið söguna um Swift og betli-
kerlinguna fyrir utan kirkju heilags Páls í Dyflinni. Eftir að hafa
predikað einn sunnudaginn um líkn og mannúð hinum fátæku til
114
á Jffiayuóá - TÍMARIT ÞÝÐENDA 1*1997