Jón á Bægisá - 01.10.2009, Síða 65

Hversu kátar eru Vindsórkonur?
V Lokaorð
Það er ekki markmið mitt með þessum skrifum að leggja dóm á þýðingu
Helga Hálfdanarsonar á Vindsórkonunum kátu. Eg hef aðeins reynt að varpa
ljósi á þann vanda sem þýðandi gamanleikja stendur frammi fyrir, ekki síst
þeirra sem teljast sígildir. Hinsvegar er það skoðun mín að vandi þýðingar
hans á Vinsdsórkonunum kátu felist aðallega í því að vera of vönduð og ekki
nógu kát, þótt hún sé kát.
Þýðandi gamanleikja eða farsa þarf að sleppa fram af sér beislinu, nota skap-
andi djass með spuna eins og McLeish orðar það. Það þarf ekki allt að vera
hárnákvæmt og kórrétt eins og hjá Helga. Þar með er ég ekki að segja að þýð-
ing hans sé algerlega ónothæf ef til uppsetningar kæmi á verkinu á næstunni.
Eitt er þó alveg ljóst, hvort sem þýðing hans eða einhvers annars yrði fyrir
valinu, þá þyrfti alltaf að gera miklar styttingar á textanum og jafnvel leik-
gerð. Draumurinn er auðvitað að gerð verði ný þýðing á leikritinu, sem unn-
in væri með ákveðna uppsetningu í huga, þar sem þýðandinn og leikstjórinn
gætu átt samstarf frá fyrsta degi. Þótt seint verði sagt að Vindsórkonurnar kátu
skipi sér í röð bestu leikbókmennta heimsins, þá fer það ekki milli mála að
leikritið er fyndið og afar leikvænt. Helgi Hálfdanarson hefur skilað okkur
því í lesvænu formi og nú er bara að sjá hversu kátar Vindsórkonurnar geta
orðið á íslensku leiksviði með nýjum og ferskum tökum.
Heimildir
Astráður Eysteinsson: Skapandi tryggð — Shakespeare og Hamlet á íslensku" í
Andvara 1987. S.53-75.
Bloom, Harold: Shakespeare. The Invention ofthe Human. London: Fourth
Estate Limited. 1998
Helgi Hálfdanarson: „Vindsórkonurnar kátu“ í LeikritVl. Reykjavík: Mál og
menning. 1991.
Helgi Hálfdanarson: „Fáein orð um Shakespeare og samtíð hans“ í Leikrit I.
Reykjavík. Mál og menning. 1991.
Helgi Hálfdanarson: „Shakespeare á Islandi“ í Skírni hausthefti 1988. S. 246-254.
Hibbard G.R.: „Introduction“ í The Merry Wives ofWindsor. Harmondsworth:
Penguin Books.1973.
Johnston, David: Stages ofTranslation. Bath: Absolute Classics-Absolute Press.
1996.
McLeish, Kenneth: „Translating Comedy" í Stages ofTranslation. Ritstj. David
Johnston. Bath: Absolute Classics-Absolute Press. 1996.
Shakespeare, William: The Merry Wives ofWindsor. Ritstj. Hibbard G.R.
Harmondsworth: Penguin Books. 1973.
á JfSayehá — AF og frá, ég kann ekki nokkurt erlent tungumál 63