Þjóðmál - 01.12.2009, Qupperneq 46

44 Þjóðmál vetur 2009
við væri það nú örugglega meginuppistaða
gufuhvolfsins eins og á systurplánetu jarðar,
Venusi . En á Venusi er ekki fljótandi vatn, svo
líf getur ekki þrifist . Hér hefur koldíoxíðið,
ásamt vatni og með því að tengjast ýmsum
frumefnum myndað þær gífurlega flóknu
keðjur kolvetnissambanda sem eru lífið sjálft .
Það er fráleitt og beinlínis fáránlegt að tala um
þessa undirstöðulofttegund í gufuhvolfinu frá
upphafi og byggingarefni sjálfs lífsins sem
„mengun“, eins og gróðurhúsamenn gera í
ofstæki sínu og heimsku . Réttara væri að tala
um óbundið súrefni og hið þrígilda afbrigði
þess, ósón, sem „mengun“, því óbundið
súrefni er ekki upprunalegt í gufuhvolfinu
heldur úrgangsefni frá jurtalífinu sem
dýrin (og maðurinn) nýta sér . Þessi „saur
jurtanna“ myndar nú 20,9% gufuhvolfsins
en koldíoxíðið, sjálf undirstaða lífsins, er
nú einungis orðið 0 .038% . Það hallar með
öðrum orðum mjög á koldíoxíðið í þessari
hringrás . Jurtirnar gleypa jafn óðum allt það
koldíoxíð sem þær fá, en dýralífið nær engan
veginn að torga öllu súrefninu sem þær gefa
frá sér . Jurtirnar, ekki aðeins á þurrlendi,
heldur einnig og enn frekar í höfum og
vötnum, þurfa gífurlegt magn koldíoxíðs til
að viðhalda sér og lífinu á jörðinni . Án jurt­
anna og koldíoxíðs mundu öll dýr deyja og
allt líf hverfa .
Á sama hátt og aldrei er talað um „endur­
hlýnun“ heldur aðeins „hlýnun“ er ávallt tal­
að um koldíoxíð­„mengun“, aldrei nokkurn
tímann eins og rétt er, um „hringrás“ . Og
sú staðreynd heyrist aldrei nefnd að þessi
„lofttegund lífsins“ streymir úr iðrum
jarðar allan sólarhringinn alla daga ársins
ofansjávar og neðan og raunar ekki síst hér
á Íslandi . Þetta nær hámarki í eldgosum, en
þótt ekk ert sé eldgosið streymir koldíoxíð
upp frá jarðhitasvæðum jarðar allan ársins
hring, ekki aðeins ofansjávar, heldur jafnvel
enn frekar á Atlantshafshryggnum og öðr­
um slíkum eld virkum neðansjávarhryggjum,
sem ná tugþúsundir kílómetra allt umhverfis
jörðina . Án þessa uppstreymis nýs koldíoxíðs
mundi jurta lífið stórlega dragast saman, því
það sem kemur frá mönnum og dýrum dugar
engan veginn til . Jurtirnar eru gráðugar í
koldíoxíð .
Hér kemur að dálítið merkilegu atriði:
Enginn veit eða getur vitað hve mikið nátt­
úrulegt uppstreymi koldíoxíðs er . Mæling
á uppstreymi lofttegunda úr jörðu er gífur­
legum erfiðleikum bundin sem m .a . má
sjá á því að nýlega var tveimur aðilum falið
að mæla uppstreymi brennisteinsvetnis
frá Hellisheiðarvirkjun . Annar aðilinn
sagði uppstreymið vera 5000 rúmmetra á
sólarhring, hinn sagði það vera 80 .000 rúm­
metra . Hver sá vísindamaður, sem gefur frá
sér áætlanir og yfirlýsingar um uppstreymi
koldíoxíðs úr eldfjöllum og hverasvæðum
ofansjávar og neðan allt umhverfis jörðina
fer aðeins með getgátur gjörsamlega út í
loftið og verður sjálfum sér og vísindunum
til minnkunar . Enginn veit þetta og enginn
getur mælt þetta . Það eina sem er öruggt
er, að magnið er gríðarlegt . En af hverju er
ekki settur „kolefniskvóti“ á hverasvæði og
eldfjöll Íslendinga? Ástæðan virðist harla
einföld: Menn virðast almennt alls ekki vita
um þetta uppstreymi, sem er þó lykilatriði í
koldíoxíðhringrásinni . Kyoto­menn nefna
það aldrei .
A nnað undirstöðuatriði í þessari hringrás er upptaka jurtanna á koldíoxíði . Um
hana gildir í meginatriðum það sama og áður
var sagt um náttúrulegt uppstreymi: Enginn
veit þetta og enginn getur mælt þetta . Nýlega
kom yfirlýsing frá hópi vísindamanna sem
sagði að upptaka Amazon­frumskógarins á
koldíoxíði væri helmingi meiri en áður var
talið . Sú yfirlýsing sýnir fyrst og fremst í hvers
konar villu og svima menn vaða hér . Þeir vita
ekki hvort þeir eru að koma eða fara . Auk
þess er oft látið eins og Amazon sé upphaf
og endir allrar koldíoxíð­upptöku . Það er
fá sinna . Hvert einasta grasstrá og þörungur