Þjóðmál - 01.12.2009, Síða 50

48 Þjóðmál vetur 2009
Styrmir Gunnarsson, fyrrum Morgun blaðs­ritstjóri, er á dýptina . Engum blöðum er
um það að fletta . Enda alltaf vitað og viður­
kennt – líka af pólitískum andstæðingum . Þess
vegna er nýútgefin bók hans, Umsátrið, fall
Íslands og endurreisn, mikilvægur aldarspegill .
Það er einmitt það sem hún vill vera . Í þeim
spegli þykist ég geta greint að Ísland getur
breyst og er að breytast . Breytingarnar koma
fram í viðhorfum og uppgjöri höfundar .
Styrmir fyrr og nú
Dæmi I: 15 . nóvember 1992 . Reykja­víkurbréf Morgunblaðsins þar sem
fjallað er um umdeilda framlengingu á „Þjóð­
ars áttar samningunum“:
„Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ, er í
sérstakri stöðu nú af tveimur ástæðum . Ann­
ars vegar hefur hann meiri reynslu og yfirsýn
en flestir aðrir sem að þessari samn ingsgerð
koma og hins vegar hefur hann lýst því yfir að
hann gefi ekki kost á sér til endurkjörs á þingi
Alþýðusambandsins sem kemur saman seinna
í þessum mánuði í fyrsta sinn í fjögur ár . Sú
staðreynd að fráfarandi forseti ASÍ þarf ekki að
leita stuðnings við endurkjör gerir það að verkum
að hann getur starfað að málinu eingöngu á
grundvelli málefnalegrar sannfæringar og er
frjáls af öðrum sjónar miðum . Í þessu felst mikill
styrkur við erfiðar aðstæður . . . “
Með öðrum orðum: Styrkurinn er í því
fólginn að þurfa ekki að hlusta á fólkið .
Dæmi II: Október 2009 . Umsátrið, bls . 256:
„Hvernig getum við ráðið bót á þeirri
meinsemd, sem sundrungin og návígið er?
Svarið er meira lýðræði – beint lýðræði –
krafa fólksins á götunni í kjölfar hrunsins .
Í því er fólgin lausn á grundvallarvanda í
þjóðfélagsmálum okkar Íslendinga . Við bú­
um við lýðræði, fulltrúalýðræði . Við eigum
að þróa fulltrúalýðræði okkar áfram til beins
lýð ræðis . . .Þar tekur fólkið sjálft ákvarðanir
um flest stór mál í beinni atkvæðagreiðslu .
Hér verða færð rök að því, að svarið við þeirri
djúpu meinsemd, sem fámennið og návígið er
á Íslandi og hefur alltaf verið, sé beint lýðræði .
Að landsmenn taki sjálfir ákvarðanir um flest
stór mál og íbúar sveitarfélaga sömuleiðis á
sínum vettvangi .“
Um bókina Umsátrið, fall Íslands – og endurreisn eftir
Styrmi Gunnarsson
Ögmundur Jónasson
Frjáls maður er óttalaus