Ráðunautafundur - 15.02.1995, Qupperneq 58

50
vegar fljótlega ljóst að verulegur breytileiki var í þessum meltanleika bæði milli fóðurtegunda
og eins innan fóðurtegunda eftir því hversu niðurbrot fóðurpróteinsins var mikið í vömbinni.
Hin svokallaða „mobile bag“ aðferð hefur verið notuð til að mæla meltanleika í smáþörm-
unum (Hvelplund o.fl. 1992). Hún felst í því að sýnum af upprunalegu fóðri eða eftirstöðvum
af fóðri eftir niðurbrot í vömb er komið fyrir í litlum nælonpokum úr dúk með 11 mikrometra
götum. Þessir pokar eru meðhöndlaðir með pepsín og saltsýru og síðan sendir í gegnum smá-
þarmana á kúm með skeifugarnarop. Með því að nota jöfnuna:
TD = (UDN-TU)/UDN
þar sem
TD = raunverulegur meltanleiki á óniðurbrotnu fóðurpróteini í smáþörmunum,
UDN= sá hluti fóðurpróteins sem ekki brotnar niður í vömb,
TU = sá hluti fóðurpróteins sem er ómeltanlegur.
má reikna út raunverulegan meltanleika á óniðurbrotnu fóðurpróteini í smáþörmunum. Þessi
aðferð virkar vel fyrir sumar fóðurtegundir og er mælt með því að gildi fengin með henni séu
notuð þar sem hægt er. í sumum tilfellum geta þau vikið verulega frá stuðlinum 82%. Unnið
er að því að þróa in vitro aðferðir
Myndun örverupróteins
í AAT-PBV kerfinu er myndun örverupróteins metin eftir magni meltanlegra kolvetna í
fóðrinu. Gert ráð fyrir að skortur á köfnunarefnissamböndum eða öðrum næringarefnum hái
ekki vexti örveranna í vömbinni. Meltanleg kolvetni eru dregin af töflugildum fyrir kolvetni
(hrátréni og köfnunarefnisfrítt extrakt) samkvæmt Weende efnagreiningu og heildarmeltan-
leika í sauðfé á viðhaldsfóðri. Reiknað er með að 125 g af örveruamínósýrum (20 g amínó-
sýru-N) sé myndað fyrir hvert kg af meltanlegum kolvetnum samkvæmt ofansögðu. Þessir
útreikningar eru taldir lýsa raunverulegum niðurstöðum fengnum í tilraunagripum þar sem
hægt var að mæla raunverulegt flæði örverupróteins frá vömbinni. Örverupróteinmyndun
getur hins vegar verið mjög breytileg eftir aðstæðum. Má þar nefna flæðihraða, gerð próteins
og amínósýrusamsetningu, samhæfingu gerjunar kolvetna og próteins, svo og aðgengi að
öðrum næringarefnum. Vel kann að vera að rannsóknir leiði í ljós þörf fyrir að breyta þessum
útreikningum. Til dæmis hefur örverupróteinmyndun á fersku grasi verið aukin í 135 g/kg
meltanleg kolvetni. Kolvetni eru ekki einu orkugæfu efnin í fóðri. Örverur geta nýtt sér að
töluverðu leyti kolefnishlutann af því próteini sem brotnar niður í vömbinni. Astæða er til að
gefa þessari staðreynd gaum hér á landi. Lítið er til af mælingum á kolvetnum með Weende
aðferð í gróffóðri hér á landi, en hins vegar mjög mikið til af in vitro mælingum á meltanleika