Ráðunautafundur - 15.02.1995, Síða 75

67
RÁÐUNAUTAFUNDUR 1995
Nýtt fóðurmatskerfí fyrir hross
Ólafur Guðmundsson
Rannsóknastofnun landbúnaðarins
INNGANGUR
Eins og fram hefur komið fyrr á þessum fundi er fyrirhugað að breyta aðferðum við mat á
fóðurorku (Ólafur Guðmundsson og Tryggvi Eiríksson 1995) og próteini (Bragi L. Ólafsson
1995) fyrir jórturdýr hér á landi á næstunni. Það er því full ástæða til að líta á hvemig þessum
málum verður best fyrir komið varðandi hross, en fóðurgildi hrossafóðurs hefur fram að þessu
verið metið á sama hátt og hjá jórturdýrum. Síðan 1984 hafa verið í notkun og þróun í
Frakklandi orku- og próteinmatskerfi fyrir hross. Þessi kerfi voru lauslega kynnt á síðasta
ráðunautafundi (Ólafur Guðmundsson 1994) og verður fjallað nánar um þau hér.
UNDIRSTÖÐUATRIÐI
Orkumat
Franska fóðurmatskerfið mælir orkuna í fóðureiningum (FEH), sem byggjast á nettóorku (NO)
eins og fitunarfóðureiningakerfið (Ffe) sem við höfum notað fram að þessu. Munurinn á
þessum fóðureiningum er aðallega sá að Ffe eru byggðar á nettóorku til fitunar hjá uxum, en
FE„ á nettóorku til viðhalds hjá hrossum (NO„, kJ). Auk Ffe hafa meltanleg orka (MO) og
breytiorka (BO) víða erlendis verið notaðar til að meta fóðurorku fyrir hross. Það er aftur á
móti þekkt að MO og BO ofmeta orkugildi gróffóðurs (Ólafur Guðmundsson 1994) en Ffe
vanmetur orkugildið miðað við FEH (W. Martin-Rosset o.fl. 1990). Skilgreiningu á MO, BO
og NO er að finna á öðrum stað í þessu riti (Sjá 1. mynd í Ólafur Guðmundsson og Bragi L.
Ólafsson 1995). FEH byggist á magni MO, hlutfalli breytiorku BO og MO og nýtingu á BO
fóðursins til viðhalds (ky), en það síðastnefnda er reiknað út frá áætluðu hlutfalli nýttrar orku
úr hinum ýmsu næringarefnum og orkunýtingarstuðlum BO til viðhalds hjá hrossum (W.
Martin-Rosset o.fl. 1994). Ein FEH er sett jöfn NO innihaldi í einu kg af staðalbyggi með 87%
þurrefni (þe.), sem inniheldur um 9400 kJ (2250 kcal) af NO til viðhalds fyrir hross. Ein FEH
kg'1 þe. er því: