Ráðunautafundur - 15.02.1995, Page 99

91
RÁÐUNAUTAFUNDUR 1995
Mismunandi orkufóðrun mjólkurkúa í byrjun mjaltaskeiðs
Áhrif fóðrunar á át og afurðir
Gunnar Ríkharðsson
og
Einar Gestsson
Rannsóknastofnun landbúnaðarins, Stóra Ármóti
INNGANGUR
Hagkvæmni mjólkurframleiðslu á íslandi hlýtur að byggjast að stórum hluta á gæðum þess
gróffóðurs sem framleitt er. Á allra síðustu árum hafa gæði gróffóðurs batnað mjög mikið en
þó er staðan sú, og verður væntanlega þannig, að á fyrri hluta mjaltaskeiðs er átgeta kúnna það
takmarkandi þáttur að ekki verður hjá komist að gefa kjamfóður með heyum til að halda
nægjanlegu orkuáti hjá kúnum, ef markmiðið er að nýta afurðagetu gripanna. Langstærstur
hluti þess kjamfóðurs er aðkeyptur og tiltölulega dýr. Því er eðlilegt að bændur reyni sem mest
að halda kjamfóðumotkun í lágmarki, en spumingin er hvar þau hagkvæmnismörk em við
íslenskar aðstæður. Til að geta svarað því þarf að gera sér grein fyrir samspili orkufóðrunar
við ýmsa aðra þætti og það verður ekki gert nema með nokkuð viðamiklum rannsóknum.
Til þess að breyta orkufóðmn í byijun mjaltaskeiðs er einfaldast að breyta kjamfóður-
gjöf og því er vert að skoða á hvaða þætti aukin kjamfóðurgjöf getur haft áhrif.
í fyrsta lagi er líklegt að aukin kjamfóðurgjöf dragi úr áti á gróffóðri og getur reyndar
einnig lækkað meltanleika á heyinu. Þessi neikvæðu áhrif kjamfóðurs á heyið em venjulega
meiri því meira kjamfóður sem gefið er og einnig þeim mun meiri því betri sem heyin em.
í öðm lagi þarf að skoða hvaða áhrif orkufóðmnin hefur á mjólkurframleiðsluna og ekki
hvað síst á efnainnihald mjólkurinnar. Samband kjamfóðurgjafar og efnainnihalds í mjólk er
yfirleitt á þann veg að aukin kjarnfóðurgjöf lækkar fitu% en hækkar prótein%. Þetta er þó háð
því hver svömnin verður í mjólkurmagninu og einnig hvemig kjamfóðrið er gefið. Með sí-
vaxandi áherslu á próteinmagnið í mjólkinni getur tiltölulega lítil breyting þar á vegna
fóðmnar haft nokkuð mikil áhrif á verðgildi framleiðslunnar hjá einstökum framleiðendum og