Tímarit Máls og menningar - 01.02.2015, Qupperneq 95

Te d H u g h e s o g Í s l a n d
TMM 2015 · 1 95
The scenery is extremely novel, alarming & exhilarating. The people are like the
dourest Scots, but more paranoiac. […] The weather was pretty good. Brilliant sun,
icy wind, extraordinary light. […] I feel I have swallowed quite a lump of Iceland &
it is gradually dissolving into particles of experience & revelation. It’s a beautiful,
terrible place.4
Hughes hafði að mestu leyti rétt fyrir sér varðandi það að Íslendingar væru
blóðskyldari „Bretlandseyjum en Skandinavíu“. Þetta hefur verið staðfest
í vísindarannsóknum; DNA íslenskra kvenna sýnir að uppruninn er 75%
írskur og skoskur, en aðeins 25% skandinavískur. Hjá íslenskum karl-
mönnum er þessu öfugt farið.
20 júlí 1979, skrifaði Ted í gestabók Thors Vilhjálmssonar:5
Knaves and foul weather come out of the North
Pretty girls and Mackerel out of the South.
For Thor, living on the ice lid of the fires […]6
Það er vel þekkt að Ted hafði næmt auga fyrir kvenlegri fegurð og sterkum
persónuleikum kvenna; þess vegna gæti hann hafa deilt athygli sinni á
Íslandi milli stangveiða og hinnar íslensk-írsku fegurðar kvenfólksins.7
Íslenskt frost
Hallberg Hallmundsson (1930–2011) er helsti þýðandi á ljóðum Ted Hughes
á íslensku.8 Hallberg stofnaði sína eigin bókaútgáfu, BRÚ árið 1992; fyrsta
bókin sem kom út hjá fyrirtækinu voru þýðingar Hallbergs á ljóðum
Stephens Crane. Næst gaf BRÚ út þýðingar Hallbergs á 100 ljóðum eftir
Emily Dickinson (1994).
Síðla á níunda áratug síðustu aldar var ég við nám við New York Uni-
vers ity í New York borg og lagði stund á bandarískar bókmenntir og
saman burðar bókmenntir. Skólinn var í göngufæri við heimili Hallbergs
föðurbróður míns og eiginkonu hans, sem bjuggu í húsi no. 10 við Fimmtu
Breiðgötu. Í einni heimsókn minni til þeirra hjóna bað ég Hallberg um að
halda áfram að þýða ljóð Emily Dickinson, vegna þess að mig langaði að gera
útvarpsþátt heima um líf og ljóð hennar. Þriðja bókin sem Hallberg gaf út hjá
BRÚ varð til á svipaðan hátt; ég bað hann að þýða ljóð annarrar bandarískrar
skáldkonu, sem þá var minna þekkt, svo ég gæti gert útvarpsþátt um hana
líka. Þetta var Sylvia Plath.
Á bókarkápu þeirrar bókar skrifaði Hallberg: „Hvað hefði orðið úr John
Keats hefði hann lifað umfram 25 ára aldur? Hvað úr Jónasi Hallgrímssyni
hefði hann átt sér lengri lífdaga? Eða W. Amadeusi Mozart? Því getur enginn
svarað.“ Þessi bók er með 40 ljóðum eftir Sylviu auk hins ljóðræna leikrits
hennar „Þrjár konur“ sem ég leikstýrði fyrir Ríkisútvarpið (og má nálgast á
Blindrabókasafninu).