Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1933, Blaðsíða 103
101
5. Fatnaður og matargerð.
Læknar láta þessa getið:
Skipaskaga. Enginn skorlur er hér á matvælum, og er viðurværi
manna í kauptúninu ágætt, nægur íiskur, jarðepli, mjólk og skyr.
Ivúm fjölgar óðum í kauptúninu, og hiunu vera um 100 eða þar yfir;
mikill áhugi á ræktun á Garðalandi og heyfengur nógur handa
kúm og' kindum. Kjöthúðir eru hér 2, með nýtízku fyrirkomulagi
og þrifalegar. í sveitunum er mjólkin, því miður, flutt frá heimilun-
um og seld Mjólkurfélagi Reykjavíkur; vill því við brenna, að lítið
sé um mjólk á sumurn heimilum, en meira keypt af kaupstaðar-
vörum. Er það orðið mikið íhugunarefni og ekki til hollustu fyrir
sveitafólkið.
Borgarfj. Heimaunninn fatnaður er nú notaður nokkru meira en
áður. Viðurværi muu vera sæmilegt, en matreiðsla helzt til fábreytt,
eins og gerist í sveitum. Lítið um nýmeti, enda ekkert kælihús í hér-
aðinu. Margir i-ækta nú orðið ýrnsar káltegundir, sem þekktust hér
ekki fyrir fáum árum. Kartöflusýki olli miklu tjóni þetta ár.
Ólafsvikur. Viðurværi almennings má teljast viðunanlegt. í sjóþorp-
unum er iiskur aðalfæða lolks og allmikið einnig notað af honum
til sveita. Flestir hafa nægilega garðávexti til sinna heimila. Kúm
fjölgar árlega í kauptúnunum, svo að mjólkursala fer þar minnkandi.
Stykkishólms. Fæði lolks er, eins og vænta má, nokkuð einhæft.
Hér í þorpinu fæst þó nýr fiskur seinni part sumars og fyrri hluta
vetrar. Milli 40 og 50 kýr eru i kauptúninu. Hér í Stykkishólmi er
sæmilega gott frystihús, og hefir það bætt allverulega úr erfiðleikum
fólks með að geyma fisk, kjöt og fleira.
Dala. Notkun lieimagerðs fatnaðar aftur eitthvað að aukast. Spuna-
vélum og prjónavélum fjölgar. Nærfatnaður og sokkaplögg unnin
lreima. Ull send lil vaðmála í verksmiðjurnar. Skófatnaður slæmur
(mest gúmmí og ísl. skór). Fæði mun víðast nóg að vöxtunum, en ekki
að sama skapi fjölbreytt og hentugt og matartilbúningur víða ófull-
kominn. Einstaka heimili gerir tilraunir til grænmetisræktar, og' kart-
öflu- og' rófnarækt vex. Uó eru enn mörg heimili, sem enga matjurta-
garða hafa. Alifuglarækt eykst og nokkuð. Mjög erfitt er að ná í nýtt
sjófang hingað til Búðardals, hvað þá upp í dalina. Veiði í ám og
vötnum lítil, nema í 2 laxám, sem mest eru leigðar aðkomandi veiði-
mönnum. Fæði mun vera fjölbreyttara úti um eyjar og strandir en
liér um dalina, enda sjófangið þar umlram. Með tilstyrk kvenfélag-
anna hér í sýslu voru á 4 stöðum lialdin námskeið í matreiðslu síldar.
Voru þau sæmilega sótt.
Flateyjar. Pegar líður á vetur, virðist bera nokkuð á því, að fólk
taki að þola ver hinn saltaða vetrarforða sinn af fiski og kjöti; vill
mjólk þá einnig verða af skornum skammti. Tekur þá fremur að
bera á einkennum frá rnaga en á öðrum tímum árs. Fjós hefir hér-
aðslæknir skoðað í Flateyjarkauptúni.
Hestegrar. Viðurværi yfirleitt gott. Æskilegt, að mjólk væri meiri í
sjávarþorpunum. Börnum er víða gefið lýsi. Fatnaður fólks er hlýr
og þokkalegur. Mikið er unnið úr ull á heimilunum.