Fræðaþing landbúnaðarins - 04.02.2005, Qupperneq 255

Þá má líta á matarferðaþjónustu sem hluta af afþreyingu ferðamannsins. Víst er að hluti
ferðamanna notar mikinn tíma í að ákveða hvar á að borða skuli á ferðalagi og eyðir
dijúgum tíma og peningum á veitingastöðum. Matartengd hegðun er hjá ákveðnum hópi
ferðamanna aðal afþreying ferðalagsins. Rannsóknir hafa sýnt að allt að 1/3 af útgjöldum
ferðamanna fer í matvæli (Torres 2002, Hall and Sharples 2003) sem sýnir einnig að
drjúgur hluti tekna af ferðaþjónustu tengist sölu á mat.
Spyija má hvort þessi tegund ferðaþjónustu geti staðið sjálfstætt eða hvort hún verði
alltaf hluti af annarri tegund ferðaþjónustu. Ef til vill fer það eftir aðstæðum á hveijum
stað og þeim ferðamönnum sem staðinn heimsækja.
Flestir matreiðslumenn líta sennilega á að þeirra hlutverk sé fýrst og ffemst að búa til
góðan mat og eru margir listamenn á sínu sviði. En skyldu þeir líta á sig sem hluta af
ferðaþjónustunni á því svæði sem þeir starfa? Hvað með framleiðendur matvæla eða
matvælavinnslufýrirtæki?
Víst er að enn er nokkuð í land áður en menn verða á eitt sáttir hvemig skilgreina beri
matarferðaþjónustu, enda má etv. færa rök fýrir því að skilgreiningamar geti verið
mismunandi eftir svæðum og aðstæðum, sem og þeim hópi ferðamanna sem heimsækja
svæðið. Eitt er víst að þáttur matar í ferðaþjónustu vex og áhugi fólks á að upplifa mat og
matartengda viðburði á ferðalögum fer vaxandi.
Deildar meiningar em meðal fræðimanna hvort matarferðaþjónusta tilheyri einungis
þéttbýli, og þá helst stórborgum með hágæða veitingahúsum eða hvort þessi tegund
ferðaþjónustu geti verið hluti af ferðaþjónustu á dreifbýlli svæðum.
Sumir tengja hugtakið við það að fara út að borða og drekka gott vín með matnum, aðrir
tengja hugtakið við ferðir í Moseldalinn að heimsækja vínekrur, þ.e. vínferðamennska.
Matarferðaþjónusta er oft tengd við dýra veitingastaði, staði sem svokallaðir
matgæðingar sækja eða viðskiptavinir sem vilja tengja sig ákveðnum þjóðfélagshópi
(“við emm þar sem við borðum”). Þessi tegund ferðaþjónustu hefur einnig verið tengd
við ákveðin lönd t.d. Frakkland með sín þekktu vínræktarhémð og Sviss sem er þekkt
fýrir ostagerð.
Undanfarin ár hefiir áhugi fólks aukist á því að þróa matarferðaþjónustu á dreifbýlum
svæðum hins vestræna heims og þá sem hluta af þvi að styrkja efnahag svæða sem búa
við fólksfækkun. Tilraunir með þetta hafa verið gerðar í Ástralíu og Nýja Sjálandi,
Norður Ameríku og víðar þar sem breyttar aðstæður hafa knúið íbúa til þess að leita nýrra
leiða til að spoma við neikvæðri byggðaþróun og leitast við að ná meiri fjölbreytni í
efnahagskerfi svæða.
Breytingar í landbúnaði, ásamt aukinni ferðaþjónusta í heiminum hefur beint sjónum
manna að möguleikum á atvinnusköpun og vömþróun með samvinnu matvælaiðnaðarins
og ferðamannaiðnaðarins (Hall and Sharples 2003). Matvælaffamleiðendur þurfa að selja
sína vöm og ferðamaðurinn þarf að borða. Með því að selja matvæli sem ffamleidd em á
svæðinu til ferðamanna verður meiri gjaldeyrir eftir inni á svæðinu, auk þess sem það
skapar atvinnu í formi ýmiss konar þjónustu.
Stjómvöld á þeim svæðum sem nefnd em hér að ofan hafa sýnt þessu aukinn áhuga og er
það skiljanlegt þegar tekið er með í reikninginn hve stór hluti eyðslu ferðamanna fer í
mat.
253