Saga - 2017, Síða 217

Mér finnst tvennt geta bent til þess að rannsóknarhlutverk hafi verið
inni í myndinni hjá Fiske. Í fyrsta lagi ef litið er á söfn hans í samhengi en
hann safnaði einnig bókum af retó-rómanska málsvæðinu og verkum ítölsku
skáldanna Dante og Petrarcha. Íslenska safnið og retó-rómanska safnið eru
heildstæð söfn einnar tungu, ef svo má að orði komast, en Dante- og
Petrarcha-söfnin samanstanda af útgáfum þessara höfunda og rannsóknum
á þeim. Þau síðarnefndu eru bersýnilega rannsóknarbókasöfn og því er ekki
fráleitt að gera ráð fyrir að hin séu það einnig. Í öðru lagi mætti líta á þá
ráðstöfun háskólamannsins og bókfræðingsins Fiskes að afhenda háskóla
söfnin eftir sinn dag þannig að rannsóknarhlutverk safnanna hafi verið eitt
af markmiðum hans.
Rannsóknarbókasöfn eru ekki aðeins til að nota við rannsóknir á tiltekn-
um fræðasviðum heldur hlýtur tilgangur þeirra einnig að vera að hvetja til
rannsókna, draga að sér rannsakendur, vekja athygli á rannsóknargögnum
og efla áhuga á viðkomandi efni. Þá hefði mátt velta fyrir sér hvort Cornell-
háskóli hafi hampað Fiskesafni sem rannsóknarbókasafni á tuttugustu öld
og fram á þennan dag og þannig fylgt eftir markmiðum Fiskes með safninu.
Heimildanotkun
Þess gætir nokkuð að fullyrðingum sé varpað fram í ritgerðinni án þess að
heimilda sé getið. Þannig er á bls. 99 sagt frá siglingu meðfram ströndum
Íslands árið 1879, þar sem Fiske komst í kynni við nokkra nemendur Lærða
skólans í Reykjavík. Þar stendur í ritgerð kristínar:
Námssveinarnir vildu fræðast um allt milli himins og jarðar en umfram
allt hvernig staðið væri að kennslu í Cornell-háskólanum. Hann sagði
þeim frá tilhögun og möguleikum við skólann og fleiri mennta stofn -
anir í Bandaríkjunum. Fiske var umhugað um að stúlkur fengju jafnt
aðgengi að menntun og piltar. Vakti sú skoðun hans nokkra athygli
skólapilta, en það var hugsun sem hann hafði vanist í Cornell-háskól-
anum. Haft var eftir Ezra Cornell stofnanda háskólans þegar við stofn-
un hans 1867 að honum væri umhugað um að stúlkur fengju jafnan rétt
og piltar til menntunar í háskólanum svo að þær hefðu sömu mögu -
leika og karlar til að verða gagnlegar samfélaginu.
Hér er hvorki vísað í heimildir fyrir skoðunum Fiskes á menntun stúlkna né
viðræðum hans við skólapilta. Einungis er vísað til rita sem fjalla um sögu
Cornell-háskóla og þá tilhögun skólans að taka við stúlkum til náms og um
það hafði Fiske varla mikið að segja. Það væri forvitnilegt að vita meira um
viðhorf Fiskes til menntunar stúlkna og hvar þau koma fram í heimildum,
því það kemur ekki fram í ritgerðinni. Aftur á móti fjallar kristín eilítið um
menntun kvenna í áðurnefndri bók frá 2008, þar sem hún segir frá því að
Þóra Melsteð, sem hafði komið á fót kvennaskóla í Reykjavík nokkru áður
andmæli216
Saga haust 2017 _11_(13.11.).qxp_Saga haust 2004 - NOTA 25.10.2017 12:54 Page 216