Strandapósturinn - 01.06.2009, Blaðsíða 96

94
Árið 1880 birtist í Tímariti Hins íslenska bókmenntafélags greinin
„Nokkur orð um vegina“ eftir Berg Thorberg amtmann. Grein
þessi er nokkurs konar yfirlit yfir stöðu vegamála í suður- og vest-
uramtinu og helstu framkvæmdir undanfarin 5 ár. Þar kemur
fram að allir geti verið sammála um að mikil þörf sé á endur-
bótum á vegum landsins, en lítið hafi miðað í vegabótum nema
síðustu 5 árin en lög um vegi á Íslandi tóku gildi 15. okt. 1875.
Lengi höfðu verið til lagaákvarðanir um vegabætur svo sem í
Jónsbók 44. kap. og réttarbót Eiríks konungs þar við tengd auk
konungsbréfs frá 29. apríl 1776. Eftir Jónsbók áttu vegir að vera
5 álna breiðir og eftir konungsbréfinu 6 álna breiðir. En þrátt
fyrir þær ákvarðanir voru hvorki 5 né 6 álna vegir til í landinu því
ekki voru lagðir neinir fjármunir til vegagerðar heldur var ætlast
til að framkvæmdir væru unnar í skylduvinnu. Þegnskylduvinna
hefur aldrei mælst vel fyrir í þessu landi og því ekki árangurs að
vænta með slíku fyrirkomulagi.
Með tilskipun 15. mars 1861 var gerð tilraun til að koma
málum í betra horf. Til þjóðvega, sem voru helstu byggðavegir
og fjallvegir, var lagt gjald í peningum sem átti að nema hálfu
dagsverki eftir verðlagsskrá fyrir hvern verkfæran karlmann frá
20 ára að 60 ára, en vegagerð á aukavegum átti að framkvæm-
ast með skylduvinnu af íbúum hvers hrepps. En með lögunum
frá 15. okt. 1875 var lagt aukið fé til vegagerðar enda þokaðist
vegagerðin meira áfram. Einnig kemur fram í grein Bergs að
lokið sé að mestu við þrjá helstu fjallvegi í suður- og vest-
Georg Jón Jónsson
Kjörseyri
Laxárbrýr í
Bæjarhreppi