Strandapósturinn - 01.06.2009, Blaðsíða 74
72
draga þá ályktun að Vínland Leifs hafi verið við Lárentsfljót eða
innarlega í Lárentsflóa. Sterk bending í þessa átt kemur einnig
fram í vísu Þórhalls veiðimanns í Eiríkssögu rauða, en hún er
eflaust fyrsta þekkta vísan sem Evrópumaður orti í N-Ameríku.
Í vísunni kemur efnislega fram að Þórhallur hafi talið eða verið
talin trú um að á Vínlandi Leifs Eiríkssonar myndi hann fá vín
að drekka, en annað varð upp á teningnum, því hann segir í síð-
asta vísuorði vísunnar „komat vín á grön mína“. Vín fékk hann
ekkert og lætur þar með í ljós sterk vonbrigði. Hann sætti sig
greinilega ekki við vínleysið og sneri því aftur til að leita þeirra
landa þar sem hann taldi vafalítið að vínber væri að finna.
Ekkert vín var samkvæmt þessu að hafa meðan hann var með
Karlsefni í Straumfirði, þó Haki og Hekja hafi reyndar fundið
vínþrúgur á leið til Straumfjarðar eins og getið er um í sög-
unni. Varð hann því að láta sér nægja lindarvatn eins og hann
segir sjálfur í vísunni. Þórhallur vildi því fara aftur norður fyrir
Kjalarnes, þar sem hann hefur talið Vínland Leifs Eiríkssonar
vera. Vafalítið má rekja þessar hugmyndir hans um Vínland til
umræðna í Brattahlíð um hvar skyldi leita Vínlands hins góða.
Báðar Vínlandssögurnar segja frá þessum umræðum í Brattahlíð
eftir Vínlandsferð Leifs í kringum árið 1000. Þórhallur var
heimilismaður í Brattahlíð og hefur því heyrt frásögn Leifs af
vörum hans sjálfs þegar hann, eins og fastlega má ætla, gerði
ítarlega grein fyrir Vínlandsferð sinni, hvert var siglt og hvar
stoppað eða dvalið um stundarsakir, hvar þeir höfðu vetursetu
og hvað á daga þeirra félaga dreif. Hann hefur því þekkt allvel til
aðstæðna og vitað hvers hann mætti vænta. Þórhallur veiðimað-
ur styður því eindregið í vísu sinni tilgátuna um að Vínland hafi
verið norðan Kjalarness og þá ekki ólíklega inn við Lárentsfljót.
Hugsanlega á því svæði sem borgin Quebec er í dag, en þar er
vitað að villt vínber vaxa og að aðstæður eru svipaðar og greint
er frá í Grænlendingasögu. Telja verður því þessa tilgátu P.B.
um Vínland við Lárentsfljót trúverðuga. Jafnframt verður að
telja mikil líkindi á að Tyrkir suðurmaður hafi eftir kúnstarinnar
reglum gert vín úr vínþrúgunum sem þeir félagar lásu af vínviðn-
um forðum daga á Vínlandi. Annars hefði draumsýn Þórhalls
veiðimanns um að hann fengi drykkjarhæft vín á Vínlandi Leifs,
ef hann kæmist þangað, ekki átt við nein rök að styðjast. Tyrkir