Úrval - 01.12.1955, Side 25

RÁÐ TIL UNGRAR STÚLKU
21
Sú stund hlýtur að koma þeg-
ar þú verður að horfast í augu
við þá staðreynd, að þessi mað-
ur, þessi elskhugi þinn, hefur í
sér eitthvað sem er hart eins
og stál og kalt eins og ís. Ást-
in, sem verður að telja orsök
þess að menn giftast, felur í
sér tilfinningar og það getur
reynzt erfitt fyrir þig að sam-
ræma þá ást sem þú hefur
vakið hjá honum þessu fjar-
ræna, sem þú finnur nú hjá
honum. Þér mun finnast þetta
mótsagnakennt, en svo er ekki.
Án tilfinninga getur ekki verið
um neina listræna sköpun að
ræða, frekar heldur en mann-
lega sköpun. Öll viðbrögð rit-
höfundarins eru tilfinningavið-
brögð. Án tilfinninga væri hann
einskis megnugur, en einmitt
vegna þess hve hann hefur
brýna þörf fyrir þær, verður
hann að verja sig gegn þeim.
Harkan, fjarlægðin milli ykkar,
sem skelfir þig, er sprottin af
sömu eðlishvöt, sem lagði Flau-
bert þessi orð í munn: ,,Þú get-
ur því aðeins lýst víni, ást, kon-
um og miklum afrekum, að þú
sért ekki drykkjumaður, elsk-
hugi, eiginmaður eða hetja. Ef
þú ert þátttakandi í lífinu, þá
sérðu það illa; sjónin sljóvgast
bæði fyrir áhrif þjáningar og
nautnar."
Þessi skoðun mildast ekki
með árunum, eins og þú munt
freistast til að vona. Lífið verð-
ur ekki einfaldara fyrir rithöf-
undinn, heldur flóknra. Spurn-
ingar þess verða torráðnari,
svörin myrkari.
Ef Georg gæti, eins og flest
skynsamt fólk, látið sér nægja
að skoða lífið án þess að spyrja
of margra spurninga, mundi
þetta ekki saka. En Georg næg-
ír ekki það eitt að horfa. Þessa
stund, og þúsundir annarra,
verður hami að grípa og hrista
eins og þroskaðan ávöxt þangað
til sáðkornið, sem hann spratt
upp af fellur úr honum. Og slíkt
er ekki auðvelt. Það er ekki
hægt að gera það meðan lífið
beljar í kringum okkur, eða
syngur, eins og stundum, með
rödd sem er unaðslegri en orð
fá lýst. Við verðum að kafa og
horfa upp úr köldu djúpinu.
Nálæga hluti sjáum við í móðu.
Aðeins með fjarlægðinni skýr-
ast þeir.
Bæði Virginia Woolf og Flau-
bert tala oft með aðdáun og
öfund um zigauna. Ég er viss
um að hvorugt þeirra hefur
nokkurn tíma talið zigaunalíf
við sitt hæfi. En hið alþjóðalega
orð ,,bóhem“ er franska orðið
yfir zigauni, og í því felst eins-
konar táknræn samsvörun, sem
skírskotar til rithöfundarins
þegar tilfinningasemin hefur
tökin á honum. Zigauninn bind-
ur ekki bagga sína sömu hnút-
um og samferðamennirnir, hann
er andstæða borgarans, og af
því að það er borgaraleg dyggð
að vera eins og aðrir, finnst
rithöfundinum, eins og zigaun-
anum, að borgarinn sé óvinur