Úrval - 01.12.1955, Page 27

RÁÐ TIL UNGRAR STÚLKU
23
miklu fleira sameiginlegt með
Georg en þú. Ef svo ber undir,
sem ekki er fátítt, að þær hafa
einhvern tíma skrifað sögu eða
fengið birt eftir sig kvæði, er
þessi sannfæring óbifandi. Þær
eru tengdar Georg ósýnilegum
böndum, og það eru í rauninni
þær, sem ættu að vera giftar
honum, en ekki þú.
Þú munt sennilega brosa
íbyggin að þeim, minnug þess
hve langan tíma það tekur að
læra að lifa í sambúð við mann
eins og Georg, og þess hve ein-
mana þú varst þegar hann fór
í ferðalög sín til Ecbatana.
Ef ég hefði sagt þér þetta í
stað þess að skrifa það, hefðir
þú sjálfsagt fyrir löngu verið
farin að tvístíga, jafnvel brosa
með sjálfri þér. Að lokum hefðir
þú risið upp til andmæla, sagt
að rithöfundurinn hlyti þó að
vera gæddur einhverjum eigin-
leikum, sem ekki væru ámælis-
verðir. Og svo hefðirðu bætt
við: ,,Auk þess elska ég hann.“
Fyrir þessum síðustu orðum,
sem alltaf eru borin fram með
raddblæ er gefur til kynna að í
þeim felist einhver nýuppgötvuð
og óhrekjanleg rök, beygi ég
höfuð mitt í auðmýkt. Enginn
ber meiri lotningu fyrir ástinni
en ég. Fyrri orðum þínum ætla
ég að svara með annarri bver-
sögn og segja, að þrátt fyrir
hina ríku sjálfshugð rithöfund-
arins er hann í raun og veru
mjög óeigingjarn maður.
,,Það sem við gerum,“ skrif-
aði Flaubert, „gerum við ekki
fyrir okkur sjálfa, heldur fyrir
aðra . . . Listamaðurinn verð-
ur að líta á líf sitt sem tæki,
ekkert annað, og sú persóna sem
hann á sízt af öllu að hugsa
um er hann sjálfur."
Einhver samvizkulausasti
maður sem ég hef nokkru sinni
þekkt hafði spjald uppi á vegg
hjá sér og stóð letrað á það
með stórum stöfum AÐR.IR.
Milli þess sem hann var að
brugga myrkraverk sín hallaði
hann sér stundum aftur á bak
í stól sínum og horfði á spjaldið
með fjálglegum dyggðasvip.
Einhvern veginn finnst mér ó-
trúlegt að Flaubert hafi getað
gert sig sekan um slíka hræsni,
eða aðrir hans líkar. Til þess
er sjálfsskoðunin í þeim of rík.
Ekki trúi ég heldur að það séu
innantóm orð þegar hann talar
um að hann unni starfi sínu
„eins og meinlætamaðurinn ann
hrosshársskyrtunni sem ertir
hann á maganum."
Rithöfundurinn þolir daglega
píslir sem á sinn hátt eru jafn-
sárar og þær sem helgir menn
urðu að þola í eyðimörkinni.
Fyrir hann geta orð verið eins
sár og svipuhögg og undan
einni setningu getur sviðið
meira en göddóttum hala sporð-
drekans. Líf hans er strangt
eins og líf meinlætamannsins,
og þó að frá því séu ánægju-
legar undantekningar, er það
að mestu leyti svarið fátækt-
inni. Það ei' einnig einmanalegt