Úrval - 01.06.1959, Blaðsíða 69

HANN, SEM GENGUR TÓBAKSVEGINN
ORVAL
förum við að ræða hið nýja leik-
rit Elmers Rices, Cue for Pass-
ion. Einhver lætur í ljós ósk um
að sjá það. Ég spyr, hvort Cald-
wellhjónin ætli að nota dvölina
í New York til að sækja leikhús-
in, þar sem um þessar mundir
eru sýnd svo mörg afburðaverk
m. a. eftir Shakespeare, Tjetkov,
Miller, O’Neill, Steinbeck og
Graham Greene.
Caldwell brosir. Hann grun-
ar, að þarna sé verið að leggja
gildru fyrir hann og hann held-
ur fast við fyrri afstöðu sína.
„Ég les ekki bækur. Ég er
ekki lengur forvitinn og fylgist
ekki með verkum ungu höfund-
anna í Bandaríkjunum." Að-
spurður kveðst hann ekki hafa
lesið Stríð og frið. ,,En trúið
mér, ég hef langann lista yfir
bækur, sem ég ætla að lesa, þeg-
ar ég er orðinn gamall. Þá kem-
ur líka röðin að Norðurlanda-
höfundunum. Mér þykir bara
ekkert gaman að lesa. Og svo
hef ég ekki heldur tíma til þess.“
Samtalið fer að snúast um
starf rithöfundarins og nú verð-
ur Caldwell opinskár.
„Rithöfundurinn hefur svo
lítinn tíma aflögu til annars en
þess, sem er köllun hans í líf-
inu — að segja sögur. Ég býst
ekki við að fólk geri sér grein
fyrir því, hve mikla vinnu, hve
margar vinnustundir og hugs-
anir rithöfundurinn verður að
leggja af mörkum, áður en hann
telur ritverki lokið.“
Hann segir mér, að það hafi
tekið hann fjögur ár að ljúka
við gamanþættina „Sonur
Georgíu,“ og er það þó ekki stór
bók.
„Hafið þér einhverja sérstaka
vinnuaðferð ?“
„Ég vinn frá því snemma á
morgnana og fram á kvöld, tíu
til tólf s.tundir á dag, í níu eða
tiu mánuði. Nei, ég geri ekkert
uppkast áður en ég byrja að
skrifa. Meðan ég er að skrifa,
veit ég ekki af neinu öðru. Ég
hef ekkert kerfi, en ég skrifa
upp aftur og aftur, síður, kafla
eða alla söguna. Ég dæmi verk
mitt sjálfur gef því góða eða
slæma einkunn. Þetta kann að
virðast erfitt, en ég þrífst að
því samt. Breytingar? Já, það
er oft um samdrátt eða stytt-
ingar að ræða, þegar skáldsaga
eða smásaga er tilbúin til
prentunar. Sumar skáldsögur
mínar hef ég skrifað upp átta
eða tíu sinnum. Ég hef eyðilagt
rnargar skádsögur, sem áttu að
heita fullgerðar, en ég var ekki
ánægður með. Bréfakarfa mín
hefur fengið fleiri sögur í sinn
hlut en forleggjarar mínir.“
Frú Caldwell gefur þær upp-
lýsingar, að maður hennar hafi
gefið út 30 bækur og yfir 120
smásögur, og hafa flest verk
hans komið út á 27 tungumál-
um, en Caldwell hefur þó ekki
getað fylgst með því, hve mikið
hefur verið birt án leyfis í öðr-
um löndum.
„Og í hvaða löndum helzt?“
„I Japan, Sovétríkjunum,
61