Úrval - 01.06.1959, Blaðsíða 14

tJRVAL
KlNVERSKA KOMMÚNAN 1 TVENNSKONAR LJÓSI
skurðarhnífur fyrir kartöflur,
sem þeir höfðu fundið upp og
vonuðust til að geta sent á
markaðinn.
Hinum megin við garðinn
voru fimm járnsmiðjur, og var
þar úti fyrir fjöldi af nýjum,
endurbættum plógum — rúm-
um tuttugu og fimm sentimetr-
um hafði verið aukið við plóg-
jámið fyrir djúpplægingu.
Lengra í burtu voru bræðslu-
ofnar og þessir vanalegu haug-
ar af eldhúsáhöldum, sem fólk
hafði lagt fram sem sinn skerf
í framleiðslunni.
,,Hvers vegna kaupið þið ekki
nýtízku landbúnaðarvélar frá
nýju dráttarvélaverksmiðjunni,
sem er varla meira en hundrað
og fimmtíu kílómetra héðan?“
spurði ég.
„Það, sem þeir smíða í borg-
unum, er alltof flókið og alltof
dýrt fyrir okkur,“ svöruðu þeir.
„Við getum heldur ekki beðið.“
I hverri kommúnu var ég kaf-
færður í skýrslum um fyrstu
uppskeru ársins, og síðan var
mér sýnt kornið úr annarri
sáningu, sem nú var að þrosk-
ast á ökrunum. í kommúnu C
var ég svo ófyrirleitinn að halda
því fram, að líklega ætti veðrið
sinn þátt í velgengni þeirra.
„Nei,“ svöruðu þeir drembi-
lega; „alveg frá því í vor hefur
veðráttan verið okkur óhag-
stæð, og þessi góði árangur er
einungis að þakka tæknilegum
framförum, handleiðslu Komm-
únistaflokksins og harðfylgi
verkamannanna við vinnuna.“
„Jafnvel þótt bændur í
heimalandi mínu legðu trúnað
á þetta,“ sagði ég, þætti þeim
ekki vænlegt til heilla að af-
neita hlutdeild forsjónarinnar í
hagnaðinum.“ Svarið lét ekki á
sér standa: „I Kína kommún-
ismans höfum við lagt niður
alla hjátrú.“
Slík ónotasvör gerðu mig dá-
lítið efablandinn. Samt þurfti
maður ekki annað en líta út um
lestarglugga til að sjá, hve upp-
skeran á árinu 1958 var gífur-
leg, þó að kínverskum hag-
skýrslum sé engan veginn að
treysta. Og það er erfitt að
neita því, að þessi árangur er
að langmestu leyti að þakka
aukinni tækni, sem á hinn bóg-
inn hlýtur að skapa mikið at-
vinnuleysi í sveitunum. Sú
frumstæða iðnvæðing, sem ég
sá í kommúnunum, verður
reyndar réttlætanleg út frá
þessu sjónarmiði; hún skapar
atvinnu fyrir þá, sem orðið hafa
útundan við aukna tækninotk-
un í framleiðslunni.
Það er eitthvert meira vit í
þessum vinnubrögðum, að setja
bændurna til að afla sér þekk-
ingár á eigin spýtur, taka sín-
ar eigin ákvarðanir og fram-
kvæma sína eigin iðnbyltingu,
heldur en að draga þá í einuxn
rykk (eins og Rússar reyndu)
frá kornsigð miðaldanna upp í
fullkomnar kornvinnsluvélar
nútímans.
Hvernig er afkoma manna í
10