Úrval - 01.06.1959, Blaðsíða 62
TJRVAL
,,VÉLDRENGURINN" JÓI
Þannig lenti hann hvað eftir
annað í hræðilegri mótsögn við
sjálfan sig.
Þótt þessar undarlegu venj-
ur Jóa yllu starfsliðinu tals-
verðum óþægindum lét það sem
ekkert væri, og varð það til að
auka traust drengsins á um-
hverfinu, svo að hann fór að
teikna það, sem náð hafði mest-
um tökum á honum. Með því
gátum við betur en áður
skyggnst inn í sálarlíf hans, og
það var strax spor í áttina.
Þessar teikningar snerust ár-
um saman um það, sem honum
var sífellt efst í huga, melting-
arfæri og hægðir, unz að því
kom, að hann sá saur allt í
kringum sig; allur heimurinn
varð í hans augum heilt kvik-
syndi af hægðum. Um svipað
leyti fór hann að hægja sér,
hvar sem hann var staddur. En
þegar honum hafði tekizt að
rjúfa þann múr boða og banna,
er hann hafði hlaðið í kringum
sig frá ungbamsaldri, vakti
salernið og nauðsynin á að
hægja sér ekki lengur ugg hjá
honum. Fram að því hafði Jói
alls ekki skilið, að nokkur gæti
gengið öma sinna án vélrænn-
ar aðstoðar. Þetta var fyrsta
líkamsþörfin, sem hann fram-
kvæmdi án þess að nota radíó-
lampana.
Enginn skyldi halda, að Jói
hafi verið hreykinn af að ná
þessu takmarki. Til þess að
vera stoltur af einhverju, þarf
maður venjulega að hafa fram-
kvæmt það af fúsum og
frjálsum vilja. Því var ekki að
heilsa með Jóa. Hann var þrátt
fyrir allt ennþá bundin ein-
hverjum óskiljanlegum en
ströngum lögmálum, ef til vill
þeim sömu lögmálum, er for-
eldrar hans höfðu þröngvað
honum til að lúta þegar þau
voru að venja hann á að hafa
hægðir á ákveðnum tímum.
En skýringin var ekki ein-
ungis sú að foreldrar hans hefðu
gengið strangt eftir, að hann
framfylgdi þessum reglum. Það
hafa mörg böm mátt þola. En
flestir foreldrar sýna djúpan
skilning og áhuga á því, að sem
barnið aðhefst, og um leið
skapast náið og innilegt sam-
band milli þeirra og barnsins.
Foreldrar Jóa sýndu hvorki
skilning né áhuga og þau mátu
í engu hlýðni hans við skipanir
þeirra. Hann hlaut ekkert þakk-
læti og enga ástúð að launum.
Með því að halda reglumar
sparaði hann aðeins móður
sinni vinnu, alveg eins og heim-
ilisvélamar léttu henni störfin
innanhúss. Sem vél þótti engum
vænt um hann, og honum gat
ekki þótt vænt um neinn, ekki
einu sinni sjálfan sig.
Þannig hafði því verið varið
með samband Jóa við foreldr-
ana á öllum öðrum sviðum. Þeim
stóð alveg á sama hvort hann
borðaði eða svalt, svaf eða
vakti, hægði sér eða pissaði,
klæddi sig eða stríplaðist, þvoði
sér eða baðaði sig. Með því að
54