Úrval - 01.07.1970, Blaðsíða 56

54
ÚRVAL
kókoshnetur, sem á þau hafa fallið,
getur að líta myndarlegt samsafn
af þessa heims gæðum, svo sem
flygla, sem enginn leikur á, upp-
þvottavélar, kæliskápa og þvotta-
vélar, japönsk segulbandstæki, of-
urgnótt franskra ilmvatna, Pola-
roid-myndavélar, sem sumar hverj-
ar hafa aðeins verið notaðar tvisv-
ar sinnum, og rándýr stereosett. En
fiölskyldurnar hafast aðallega við í
sólskininu utandyra. Það er aðeins
einn þjóðvegur á allri eyjunni,
hringvegur, sem er 12 mílur á lengd.
En samt eru um 2000 bílar og bif-
hiól á eyjunni. Sumir húsagarð-
arnir líkiast einna helzt bílastæðum
hiá bílasölum, sem verzla með not-
aða bíla. Eyjaskeggjar gera ekki við
bíia né láta gera slíkt. Þeir kaupa
bara nýja.
Nauru er alveg furðulegur stað-
ur að öllu leyti. Þetta er yngsta,
minnsta og afskekktasta lýðveldi
iarðarinnar. Og það má heita, að
bað sé flestum lokað. Þetta eyríki,
sem er fyrir norðvest.an Fiiieyjar
o“ Tangt frá öllum helztu siglinga-
leiðum. varð tveggia ára í janúar
síðastliðnum. Það er svo lítið, að
bær 5203 ekrur, sem það nær yfir,
kæmust næstum alveg fyrir innan
girðinffanna umhverfis Kennedy-
fiuffvöllinn við New Yorkborg. -—■
Þetta er minnsta ,,miniríki“ í heimi.
En bessi bolinmóða off áræðna
,.lvðrseðisbióð“ gekk ótrauð á hólm
við briú meiri háttar ríki, þ. e.
Rretland. Ástralíu og Nýia Sjáland,
oa hóf furðulega harða baráttu fvr-
i- Kiálfstæði. baráttu. sem stóð í 22
ár og var að síðust.u til lykta leidd
m°ð hiálp Sameinuðu þjóðanna
með sigri Naurumanna. Og það
furðulega var, að hinir síbrosandi
Naurumenn fengu að lokum sjálfs-
stjórn án óeirða og blóðsúthellinga
og jafnvel án þess að fara í mót-
mælagöngur. Orðin voru þeirra
einu vopn. Þar var um að ræða
„músina, sem öskraði“. Og stór-
veldin hlustuðu á þá rödd.
ÞAR SEM REGNBOGINN
ENDAR
Núna á Nauru heimsmet í tekjum
á hvern ibúa. Og þar að auki er
óvíða eins ódýrt að lifa. Árlegar
meðaltekjur sérhvers karls, konu
'og barns, þ. e. hvers íbúa, eru 6050
dollarar eða næstum því tvöfaldar
tekjur þeirra tveggja landa, sem
koma þar næst á eftir, þ. e. Banda-
ríkjanna, þar sem þær eru 3303
dollarar á íbúa, og olíuríkisins Ku-
wait, þar sem þær eru 3240 dollar-
ar á íbúa.
Hvernig stendur svo á því, að
þetta örverpi er svona furðulega
auðugt? Við því er aðeins eitt svar.
Það er vegna fosfatsins, sem þar er
í jörðu. Fjórir fimmtu hlutar allrar
eyjunnar eru hið hreinasta fosfat,
sem fyrir finnst nokkurs staðar.
Þar er um að ræða brúnleitt efni,
tilkomulítið að sjá, sem molnar
auðveldlega. Og það er einn bezti
og sjaldgæfasti áburður, sem um
getur. Fosfatið á Nauru hefur verið
unnið þar úr jörðu síðastliðin 63
ár og flutt úr landi með skipum.
Með hjálp þess hefur risavöxnum
svæðum Ástralíu og Nýja Sjálands
verið breytt í ein gróðurríkustu
beitilönd jarðarinnar.
En þrátt fyrir þessi auðæfi er