Úrval - 01.07.1970, Blaðsíða 102

100
ÚRVAL
ur hringstigi lá upp til risavaxins
„dægradvalarherbergis" uppi á
þaki. Það var baðað sólskini. Með-
al húsgagnanna í þessu herbergi
voru tveir legubekkir, klæddir
rauðu leðri og skrifborð úr mah-
ónívið. Þar var einnig sérstakt
borðtennisborð, peningaskápur,
kvikmyndasýndngarvél og sýningar-
tjald. Á einum veggnum voru ein-
tómar bókahillur, sem voru hlaðn-
ar bandarískum tímaritum, eintök-
um af dagblaðinu New York Tim-
es og skáldsögum eftir Hemingway,
Twain, London, Steinbeck, Dreiser
og Dickens. Langt í norðri gat Tu-
omi komið auga á Moskvuá, og í
austri gat að líta turna kirknanna
í Kreml, sem líktust gylltum næp-
um í sólskininu. Þetta herbergi var
sjálfur „njósnaskólinn11.
„Það eru allir í fríi, svo að þú
verður að sjá um þig sjálfur fyrst
um sinn,“ sagði ofurstinn. „Skoð-
aðu borgina, sofðu eins lengi og þú
getur og hvíldu þig, þangað til þú
heyrir frá okkur. Nágrannarnir í
húsinu vita, að þeir eiga ekki að
spyrja spurninga. Ef þú rekst á þá
í lyftunni, máttu gjarnan bjóða
þeim góðan daginn, en ekki ræða
meira við þá. Ég óska þér svo gæfu
og gengis í þínu nýja lífi.“
Þessu frjálsræðistímabili einsetu-
mennskunnar lauk svo sjötta dag-
inn eftir að hann kom til Moskvu.
Hann var vakinn með símahring-
ingu rétt fyrir klukkan 8 að morgni.
„Farðu ekki út þennan morguninn,“
sagði rödd í símanum. „Það kemur
einhver til þín.“
Tuomi var í dægradvalarherberg-
inu klukkustundu síðar, þegar hann
heyrði einhvern kalla upp stigann
úr dagstofunni fyrir neðan: „Halló,
er nokkur heima?“ Hann flýtti sér
niður hringstigann og kom þá auga
á stuttvaxinn, fremur ljótan mann.
Hann var nokkuð búlduieitur, hafði
breitt nef og mikið, svart hár, sem
greitt var beint aftur. Hann var
með gleraugu í stálumgerð. „Ég er
Aleksei Ivanovich, þinn aðalkenn
ari og ráðgjafi," sagði hann og rétti
fram höndina. „Afsakaðu, að ég
skyldi hleypa mér inn „hjálpar-
laust“.
Gesturinn var Aleksei Ivanovich
Galkin. Hann var af smábændaætt-
um.' Meðan hann var ungur, hafði
hann unnið við neðanjarðarbraut-
ir Moskvu og stundað nám í frí-
tímum sínum. Hann var eldheitur
kommúnisti og hækkaði skjótlega
í tign innan sovézku leyniþjónust-
unnar vegna hlýðni sinnar, iðni og
sérfræðiþekkingar. Á árunum 1951
—1956 vann hann sem njósnari í
Bandaríkjunum, en hafði það að
yfirskini, að hann væri starfsmað-
ur Sameinuðu þjóðanna. Hann ein-
beitti sér fyrst og fremst að því að
afla sér staðgóðrar þekkingar, sem
mundi gera honum fært að þjálfa
njósnara til njósna í Ameríku. Með
nokkurra mánaða millibili skipti
hann um íbúð til þess að kynnast
ýmsum hverfum New Yorkborgar
og útborga hennar. Hann reyndi
stöðugt að koma því þannig fyrir,
að honum væri boðið á amerísk
heimili, svo að hann gæti séð,
hvernig Ameríkumenn byggju og
höguðu daglegu lífi sínu, og gert
sér þannig glögga grein fyrir því,